سوله (۱۹ نوع) + اصول طراحی، انواع و مراحل ساخت سوله

سوله غول‌ های فلزی در خدمت صنعت

سوله چیست و انواع سوله کدامند؟ سوله سبک و سوله سنگین به چه معناست؟ اصول طراحی سوله و مراحل ساخت سوله چیست؟کاربردی ترین ابعاد سوله چقدر است؟ مهمترین اجزای سوله کدامند؟

سوله‌ که از مصالح ساختمانی نوین به حساب می آید، نقش ویژه ای در دنیای ساخت و ساز دارد. در دنیای پرشتاب امروز، نیاز به فضاهای وسیع و چند منظوره بیش از هر زمان دیگری احساس می شود و سوله به عنوان یک غول فلزی با قامتی استوار و بازوان توانمند، پاسخگوی این نیاز روزافزون می باشد.

سوله‌، یک سازه‌ با اسکلت فلزی و سقف شیب‌ دار می باشد، که از دیرباز در عرصه صنعت و تولید، نقشی کلیدی ایفا کرده‌ است. این غول‌ های فلزی با ابعاد و دهانه‌ های وسیع، فضایی بدون ستون داخلی را خلق می کنند که امکان استفاده حداکثری از فضا را فراهم می‌آورد.

سرعت و سهولت در ساخت، مقاومت و پایداری بالا، تنوع در کاربرد و صرفه اقتصادی، تنها گوشه‌ های از مزایای سوله‌ است که آن را به گزینه‌ ای ایده‌ال برای ساخت و ساز در صنایع مختلف تبدیل کرده است.

در این مقاله از مراحل طراحی و ساخت تا مزایا و کاربرد سوله مورد بررسی قرار خواهد گرفت و خواهیم دید که چگونه این غول‌ های فلزی، در خدمت صنعت و توسعه جوامع مدرن قرار گرفته‌ اند.

سوله چیست؟

‏سوله یا Pre-engineered Building به معنی سازه فلزی با سقف شیب دار است. سوله یک سازه فلزی است که پوشش سقف آن به صورت شیب‌ دار اجرا شده و محیط داخلی آن بدون هیچ ستونی بنا شده است. این سازه یکی از پرکاربردترین سازه های فولادی در دنیا است و اغلب از آن برای ساخت سالن‌ های ورزشی، انبارها، سالن‌ های تولید دام و طیور و غیره استفاده می شود.

‏سوله بر اساس اندازه دهانه، ارتفاع، طول و میزان تحمل باران و برف در محل احداث طراحی و اجرا می شود. این سازه به دلیل نداشتن ستون، فضایی آزاد و وسیع را فراهم می کند و به همین دلیل در ساخت سالن‌ های ورزشی و انبارها بسیار مناسب است.

سوله‌ ها بر اساس نوع اسکلت، جنس پوشش، کاربرد و شکل ظاهری به انواع مختلفی تقسیم می شوند. از رایج‌ ترین انواع سوله‌ می توان اشاره ای به سوله تیر ورقی، سوله خرپایی، سوله فضایی داشت.

سوله‌ می تواند از ورق گالوانیزه، ساندویچ پانل یا فایبرگلاس در اشکال مختلف تک دهانه، دو دهانه، چند دهانه و قوی تولید شود. از نظر کاربرد، سوله‌ ها به صنعتی، کشاورزی، ورزشی و چند منظوره تقسیم می شوند. انتخاب نوع سوله مناسب به عوامل مختلفی از جمله ابعاد فضا، نوع کاربری، شرایط آب و هوایی و بودجه بستگی دارد.

سوله سازی

سوله سازی فرایند ساخت سازه‌ های فلزی عظیم با دهانه‌ های آزاد است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. مراحل اصلی سوله سازی شامل طراحی، ساخت، مونتاژ، پوشش دهی و نصب درب و پنجره است. سوله سازی نیاز به تخصص و مهارت بالا در طراحی، ساخت و نصب سازه‌ های فلزی دارد.

سوله پیش ساخته

سوله‌ پیش ساخته سوله‌ هایی هستند که تمام مراحل طراحی و ساخت در کارخانه انجام می شود و سپس به محل مورد نظر منتقل و نصب می شوند. سوله پیش ساخته بدون نیاز به فونداسیون و با طراحی منحصر به فردی تولید می شود.

سوله پیش ساخته با حذف مراحل جایگذاری، سرعت ساخت را افزایش می دهد و هزینه ساخت را کاهش می دهد. با توجه به زلزله خیز بودن کشور ایران، سوله سبک باید مقاومت بالایی در برابر زلزله داشته باشد و از این رو در مناطقی مانند خوزستان و جنوب غرب کشور استفاده می شود.

سوله پیش ساخته به دلیل سبک بودن، قابلیت جابجایی دارد و می توان آن را در مناطق گردشگری توریست پذیر به کار برد. ترکیب موجود در این سازه، آن را در برابر شرایط جوی بسیار مقاوم می کند و از زنگ زدگی و کاهش مقاومت جلوگیری می‌ کند. با تهیه سوله سبک، دیگر نیازی به پرداخت هزینه اضافی برای نقل مکان نیست.

سوله سبک

سوله سبک یک سازه پیش ساخته با وزن کم است. ‏مصرف کمتر آهن در سوله سبک باعث کاهش وزن سوله می شود. ‏سقف سوله سبک مطابق با محاسبات خاص به صورت شیب دار طراحی می شود.

‏قیمت ساخت سوله سبک نسبت به سازه های سنگین تفاوت دارد. ‏سوله سبک نه تنها ضعیف نیست بلکه از استقامت بالایی برخوردار است.

‏این سوله در انواع شرایط محیطی از جمله بارش شدید باران و تگرگ، برف، وزش باد و طوفان، زلزله مقاوم است. ‏سوله سبک از فولاد بهینه استفاده می شود. ‏قابلیت جابجایی سوله سبک به آسانی به محل مورد نظر منتقل و نصب می شود. ‏سوله سبک صرفه اقتصادی دارد و به انتخاب مناسب برای پروژه‌های با بودجه محدود تبدیل می شود.

سوله سنگین

سوله سنگین، یک سازه با وزن بالا است که به دلیل مصرف بیشتر متریال هزینه‌ های بالاتر را در پی دارد. سوله‌ سنگین، به عنوان سازه‌ قدرتمند در صنعت، برای نگهداری، تولید، انبارداری، کارگاهی یا حتی ورزشی طراحی و ساخته می شود.

سوله سنگین با وسعت‌ فراتر از تصور و سقف‌های بلند، امکان انجام فعالیت‌های مختلف را در داخل خود فراهم می کنند. سوله های سنگین از جنس فولاد یا بتن ساخته می شوند و بیشتر دارای ورق های ضخیم و سقف‌ های بلند هستند. این سازه‌ ها به تحمل بار زیاد، امکان اجرا در ابعاد وسیع و استفاده از ماشین‌آلات سنگین معروف‌ اند.

‏سازه سنگین به دلیل وزن بالا، نیاز به فونداسیون و پایه‌ های قوی‌تر دارد که هزینه‌های ساخت آن را افزایش می دهد. همچنین، این سازه ها در برابر زلزله و باد و باران، مقاومت کمتری دارند و در نتیجه، ریسک آسیب دیدگی آن‌ها بیشتر می‌باشد. ‏ انتخاب سوله سنگین در پروژه‌ های ساختمانی، انتخابی نادرست می‌باشد.

سوله سبک با مصرف کمتر متریال و وزن پایین، انتخابی مناسب برای پروژه‌ هایی می‌باشد که به صرفه اقتصادی و محیط زیست توجه می کنند. ‏سوله سنگین، نه تنها به دلیل وزن بالا بلکه به دلیل مصرف بیشتر متریال، به تولیدات صنعتی و آلودگی محیط زیست می‌ انجامد.

انواع سوله

سوله‌ در انواع مختلفی با توجه به شکل ظاهری، اسکلت فلزی، نوع پوشش و کاربری آنها طراحی و ساخته می‌ شود. برخی از رایج‌ ترین انواع سوله عبارتند از:

• سوله خرپایی
• سوله تیر ورقی
• بچه سوله
• سوله HSS
• سوله قوسی
• سوله بادی
• سوله فضایی
• سوله فلزی
• سوله بتنی
• سوله دو طبقه
• سوله لوله ای
• سوله مدرن
• سوله چادری
• سوله با ستون مشترک
• سوله تک شیب
• سوله چند دهانه با ستون
• سوله با ستون ها وسط مشترک
• سوله تک شیب با ستون وسط
• سوله تک شیب متصل به ساختمان

سوله خرپایی

سوله خرپایی یا سوله سبک سازه فلزی با وزن کم و مقاومت بالا است که با انواع سقف‌ های شیبدار، قوسی و سایر انواع سقف‌ ها قابل استفاده است. سوله خرپایی به دلیل هزینه پایین، سبکی و کارآمد بودن، یکی از پرکاربرد ترین سازه های صنعتی به شمار می‌ رود.

‏سوله خرپایی با وجود وزن پایین‌ تر نسبت به سایر انواع سوله، مقاومت و استحکام بالایی دارد. عضو اصلی در این نوع سوله، خرپا فولادی است که اعضای آن به صورت مثلثی به هم متصل شده‌اند.

‏این سوله ها را می توان با توجه به ساختار یا ظاهر آنها طبقه‌ بندی کرد. سوله های خرپایی بر اساس ساختار به سه دسته خرپا ساده، خرپا مرکب و خرپا پیچیده تقسیم بندی می شوند.

‏کاربرد سوله خرپا شامل انبار‌ها، گاوداری، استخر‌ها، نمایشگاه‌ ها، خطوط تولید، سالن‌ ها ورزشی، اسکان های اضطراری، سالن‌ های ورزشگاهی، تالارها و نمایشگاه‌ ها، کارگاه‌ های ساخت و تولید، ابرسازه و پل‌ های بزرگ، آشیانه‌ های بزرگ تعمیر و نگهداری هواپیما، بیمارستان‌ های صحرایی و مقرهای نظامی می شود.

سوله تیر ورقی

‏سوله تیرورقی با اسم های سوله سنتی یا سوله سنگین نیز شناخته می شود. سوله تیر ورقی نوع سوله کلاسیک است که با روش اتصال صفحات فولاد با روش CO2 یا پیچ و مهره به هم متصل می شوند. ‏

سوله تیرورقی یکی از انواع پرکاربرد سوله است که با انعطاف پذیری بسیار بالا در طراحی و ساخت، طیف وسیعی از کاربری ها را به بهترین شکل ممکن پوشش خواهد داد. ساخت سریع اجزای سوله تیر ورقی در کارگاه سوله سازی به دقت و با سرعت بالا انجام می‌ پذیرد و پس از آن به انبار فرستاده خواهند شد.

سوله تیر ورقی از صفحات فولاد، خرپا، میلگردهای بستر، صفحات اتصال، میلگردهای اتصال، ملات، جوش، اتصالات تشکیل شده است ‏این اجزا با هم به صورت یکپارچه در سوله تیر ورقی ساخته می شوند و به دلیل انعطاف پذیری بالا در طراحی و ساخت، سوله های تیرورقی در طیف وسیعی از کاربری‌ ها استفاده می شوند.

بچه سوله

بچه سوله یا Lean To اشاره به تکیه کردن بنایی کوچک به بنای بزرگ‌ تر از خود دارد. بچه سوله یا لنتو در سوله، یک سازه سبک است که وابسته به سوله اصلی یا مادر ساخته می شود. این سازه برای موارد خاص، در مجاورت سازه سوله اصلی ساخته می شود و به آن متصل می شود.

‏بچه سوله بیشتر برای ایجاد فضاهای اضافی در سوله اصلی، مانند فضاهای کار، کارگاه‌ها، انبارها و غیره استفاده می شود. این سازه‌ ها به دلیل ساختار سبک و وزن پایین، هزینه‌ های ساخت کمتری دارند و به همین دلیل، انتخابی مناسب برای پروژه‌ هایی می‌باشد که به صرفه اقتصادی توجه می‌ کنند.

مزیت دیگر بچه سوله‌ ها ساختار سبک و وزن پایین می باشد و همین امر امکان جابجایی آن‌ها به محل مورد نظر به آسانی انجام می شود و انتخابی مناسب برای پروژه‌ هایی می‌ باشد که به جابجایی سازه‌ ها توجه می‌ کنند.

سوله HSS

سوله HSS مخفف Hollow Structural Section به معنی مقاطع ساختمانی توخالی است که در شکل های گرد، مستطیلی و مربعی یافت می شود و به عنوان ستون ها و اعضای مهاربندی در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، استادیوم‌، پل‌ ها، سازه های فضایی، شاسی خودروها، سکوهای دریایی، ایستگاه‌ های مترو، سالن‌ های فرودگاه، صنایع پتروشیمی، شهربازی‌ها و سازه‌ های پارکینگ مورد استفاده قرار می گیرند. این ساختارها از مقاطع توخالی و فولادی ساخته می شوند و به دلیل ماهیت خرپایی آنها، مقاومت بالایی دارند.

مزایای ساختار سوله HSS شامل نسبت حجم به وزن بالا، مقاومت بالا، یکنواختی در طول کل سازه، مقرون به صرفه بودن و قابلیت بازیافت هستند. استفاده از مقاطع توخالی فولادی یا HSS سبب افزایش کیفیت سازه و کاهش زمان ساخت می شود.

ساختارهای HSS با سطح مقطع مربع و یا دایره‌ای شکل، با توجه به هندسه‌شان در امتداد دو یا چند محور، مقاومت یکنواختی دارند و در نتیجه کارآمدتر از دیگر اشکال عمل می کنند. این توانایی باعث می شود که ساختارهای HSS گزینه مناسبی برای استفاده در ستون ها باشند.

سوله قوسی

سوله قوسی یا UBM مخفف Universal Building Machine می باشد نمونه از انواع سوله‌ های مدرن است که با استفاده از ورق گالوانیزه و به کمک دستگاه UBM ساخته می شوند. این دستگاه ورق فولادی گالوانیزه را خم می کند و به شکل قوسی درمی‌آورد. سوله UBM سرعت ساخت بالایی دارد و نسبت به موارد مشابه، از قیمت کمتری برخوردار است.

‏سوله های قوسی یا UBM بر حسب نوع کاربری و شکل ظاهری به دسته هایی مختلفی از جمله سوله کشاورزی، سوله صنعتی، سوله ورزشی و سوله تجاری طبقه بندی می شوند.

‏سوله های قوسی در سه طرح R, Q, T می‌باشد. سوله با طرح R از دو طرف به سمت دیوار یا ستون قرار می گیرند. طرح T یک طرف سازه روی زمین و طرف دیگر آن بر روی دیوار می باشد. سوله طرح Q برای ساخت این نوع سوله به دیوارهای کناری نیاز نیست. در واقع کل سازه از دو طرف روی زمین قرار می گیرد این سه نوع سوله برای فضاهایی که از یک طرف به زمین و از طرف دیگر به دیوار یا ستون محدود می شوند، مناسب هستند.

سوله بادی

سوله بادی یک سازه هوا فشرده است که برای برپایی نمایشگاه های موقت، چادرهای عملیاتی، پست‌های امدادی، بیمارستان‌ های صحرایی، انبار و بارانداز های بزرگ استفاده می شود. این سازه‌ ها به دلیل حمل و نقل آسان و برپایی سریع مورد توجه بسیاری قرار گرفته‌ اند.

سوله بادی به دلیل حمل و نقل آسان و برپایی سریع مورد توجه بسیاری قرار گرفت اند. سوله بادی با ویژگی‌ های مانند راه اندازی با برق ۲۲۰ ولت شهری، نصب در کمتر از ۲ ساعت و پرباد شدن در کمتر از ۱۵ دقیقه، یک انتخاب مناسب برای پروژه هایی است که به صرفه اقتصادی توجه می کنند.

سوله فضایی

سوله سازه فضایی یک سازه هوا فشرده است که بدون استفاده از ستون ها فضاهای بزرگ را ایجاد می‌ کند. سوله سازه فضایی برای ساخت سوله های صنعتی با حفظ زیبایی و سازگاری با محیط. این سازه ها به دلیل فضای زیادی که دارند سازگاری بسیار بالایی با سازه های فضاکار دارند. دهانه این سازه بزرگ است که از مزایای اصلی سازه های فضاکار کاربرد در چنین سازه هایی است.

‏کاربردهای اصلی سوله فضاکار شامل ، ساخت سوله ها با استفاده از خرپاها و اتصالات، ایجاد سقف‌ های افقی برای سرمایش و گرمایش فضاهای درون سازه ، ساخت سالن‌های بزرگ، سینماها می باشند. ‏سازه‌ های فضایی از ویژگی سازگاری با محیط برخوردارند که در هر شرایطی قابل اجرا می باشند.

سوله فلزی

سوله فلزی به سازه های فلزی گفته می شود که تمرکز آن ایجاد محیطی بدون ستون میانی است. این سازه ها اغلب با سقف شیبدار ساخته می شوند و از تیرها، ستون ها و پروفیل‌ های فولادی تشکیل شده‌ اند.

سوله‌ فلزی در کاربردهای مختلف مانند کارخانه‌ ها، انبارها، مرغداری‌ ها، آشیانه‌ های هواپیما، تعمیرگاه‌ ها، فروشگاه‌ ها و سالن‌ های ورزشی استفاده می شود. این سازه ها به دلیل قابلیت تحمل بارهای سنگین و استحکام فلزی، مورد توجه قرار می گیرند.

سوله بتنی

سوله بتنی از انواع سوله‌ هاست که در سازه آن به جای فلز از بتن استفاده می شود. استفاده از این نوع سوله ها با توجه به مقاومت بالای آنها در برابر زلزله، بادهای شدید بسیار عالی است. این سوله ها با مقاومت بالا در برابر عوامل خارجی، امنیت و ایمنی را برای کاربران و مالکان تأمین می کنند.

دیوارهای پیش‌ساخته این سوله‌ بتنی ساختاری مانند ساندویچ پانل دارند که از سه لایه تشکیل شده‌ اند، دو لایه مش فلزی و یک لایه میانی از فوم پلی استایرن. این دیوارها با سیم مفتول به یکدیگر متصل می شوند. سپس بتن به ضخامت ۴ سانتی‌متر بر روی شبکه‌ های فلزی پاشیده می شود. سوله های بتنی علاوه بر جلوگیری از نفوذ رطوبت، عایق حرارتی خوبی نیز دارند و باعث افزایش طول عمر سازه می شوند.

سوله دو طبقه

سوله دو طبقه نوعی سوله کارگاهی است که برای فضاسازی بیشتر با اهداف عملیاتی مورد استفاده قرار می گیرد. سوله دو طبقه برای جبران محدودیت طولی و عرضی زمین و تقسیم واحدهای مختلف به کار برده می شوند.

در سوله دو طبقه سازه مورد استفاده باید استحکام بالایی داشته باشد. همچنین طبقه اول باید استحکام بیشتری داشته باشد تا وزن خود و طبقه دوم را تحمل کند.

سوله دو طبقه بیشتر در ‏کارگاه‌ های تولیدی با بخش‌های مختلف، سازه‌ های تئاتر، سینما، شهربازی، تالارها و نمایشگاه‌ هایی با سالن بزرگ، رختکن، سرویس بهداشتی، مجموعه‌ های ورزشی با رختکن و جایگاه تماشاگران کاربرد دارد.

سوله لوله ای

‏سوله لوله ای یا سیلندری نوعی سوله است که در ساخت آن از لوله استفاده می شود. این نوع سوله ها در ساخت ستون و فریم یا یکی از این دو جای پروفیل از لوله استفاده می شود. یا خود لوله خم شده و کل سوله را تشکیل می دهد.

سوله لوله ای به دلیل سبکی لوله در زمره سازه های سبک قرار می گیرند. لوله‌ ها به دلیل وزن کم و مقاومت بالا در برابر نیروهای خارجی، سازه های سبک و مقاوم را تشکیل می دهند.

‏از مزایای سوله های لوله ای می توان به مواردی همچون مقاومت بالا در برابر نیروهای خارجی ، سرعت ساخت و ساز بالا، سازگاری با محیط و حفظ زیبایی اشاره کرد.‏ سوله های لوله ای در ساخت سالن‌ های ورزشی، سینماها، سالن‌ های کنفرانس، انبارها به کار برده می شوند.

سوله مدرن

سوله مدرن دارای طراحی مدرن و کیفیت ساخت بالایی است. این نوع سوله ها از مصالح به روز ساخته شده و امکانات داخلی و بیرونی آن به روز است. سوله‌ مدرن به دلیل طراحی مدرن و امکانات به روز در زمره سازه های پیشرفته و مدرن قرار می گیرد.

سوله های مدرن با پیشرفت فناوری و استفاده از مصالح و تکنولوژی‌ های جدید، مشکلات و نواقص مدل‌های قبل را برطرف کرده‌اند. این سازه ها مستحکم و مقاوم ساخته شده‌ اند و به همین دلیل طول عمرشان افزایش یافته است.

‏یکی از مزایای سوله های مدرن، سقف سبک و کم وزن آن‌ها است. این امر سبب شده تا دیوار و ستون ها فشار و بار کمتری را حمل کنند، که در نهایت طول عمر سوله را افزایش می دهد. بنای احداثی کمتر دچار آسیب و فرسایش نمی شود و نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارد.

‏از همه مهم تر استفاده از مصالح، نما و اشکال مختلف در ساخت سوله مدرن موجب افزایش زیبایی این سازه نسبت به سایر سازه های مشابه شده است. سوله های مدرن با طراحی مدرن و چشم‌ انداز زیبا، در زمره سازه های پیشرفته و مدرن قرار می گیرند.

‏سوله های مدرن در ساخت سالن‌ های ورزشی، سینماها، سالن‌های کنفرانس، انبارها به کار برده می شوند. این نوع سوله ها به دلیل طراحی مدرن و امکانات به روز، در مکان‌ های مختلف به کار برده می شوند.

سوله چادری

سوله چادری نوعی سوله است که با استفاده از روکشی روی کابل‌ های فولادی ساخته می شود. ویژگی‌ های اصلی آن شامل روش کار در کشش فشاری، سهولت در ساخت، توانایی پوشاندن دهانه‌ های بزرگ و چسبندگی است. این سیستم ساختاری به لطف استفاده از بوم‌ های نازک، مصرف مصالح کمی دارد و در رده سوله سبک دسته‌ بندی می شود.

‏سوله چادری دارای یک ساختار کششی است که برای پوشش سقف به کار برده می شود. این ساختارهای کششی از فایبرگلاس با روکش PT و یا پلی استر با روکش PVC ساخته شده‌ اند که از با استحکام‌ ترین مواد در دنیا هستند.

‏این سوله ها به علت استفاده از این نوع مواد روز‌ها به شکل نیمه شفاف دیده می شوند و شب‌ ها می توان در سطح خارجی آنها با نور پردازی‌ های مختلف جلوه‌ های زیبا به آن‌ ها بخشید.

سوله با ستون مشترک

در سوله با ستون مشترک از ستون های مشترک برای دیوارها و اسکلت اصلی استفاده می شود که باعث صرفه جویی در مصالح و کاهش هزینه ها می شود. این نوع سوله ها از جمله انواع سازه‌ های فلزی هستند که در ساخت سوله ها به کار می روند.

‏مزایای آن شامل صرفه‌ جویی در مصالح، کاهش هزینه‌ ها، سادگی در طراحی و اجرا، مقاومت بالا و سرعت ساخت بالا است. ‏معایب آن شامل محدودیت در طراحی، نیاز به مجوز و احتمال نشست یا ترک خوردگی ستون مشترک است. ‏کاربردهای آن شامل انبار، کارگاه تولیدی، سالن ورزشی و مرغداری است.

‏این نوع سوله‌ ها برای پروژه‌هایی مناسب است که نیاز به صرفه‌ جویی در مصالح و کاهش هزینه‌ ها دارند. ‏طراحی و اجرای سوله با ستون مشترک باید با دقت و ظرافت بیشتری انجام شود. ‏این نوع سوله‌ ها به دلیل سادگی در طراحی و اجرا، در مدت زمان کوتاهی ساخته و نصب می‌ شوند.

سوله تک شیب

سوله تک شیب نوعی سازه فلزی است که سقف آن به صورت یکپارچه و شیب‌دار در یک جهت اجرا می‌ شود. این نوع سوله به دلیل سادگی در طراحی و اجرا، مقرون به صرفه بودن و تنوع کاربردی، از محبوب‌ترین انواع سوله‌ ها به شمار می‌ رود.

سقف سوله تک شیب از یک یا چند ورق گالوانیزه ذوزنقه‌ ای یا شادولاین تشکیل شده است که با شیب مناسب بر روی اسکلت فلزی سوله نصب می‌ شود. شیب سقف م اغلب بین ۱۵ تا ۴۵ درجه متغیر است و جهت آن با توجه به شرایط آب و هوایی و نیازهای کاربری سوله تعیین می‌ شود.

اسکلت فلزی سوله تک شیب از تیرها، ستون‌ ها، بادبندها و اتصالات مختلف تشکیل شده است. نوع و ابعاد اسکلت فلزی با توجه به دهانه، ارتفاع و بار وارده بر سوله محاسبه و طراحی می‌ شود.

دیوارهای سوله تک شیب می‌ توانند از مصالح مختلفی مانند آجر، بلوک سیمانی، ساندویچ پانل و یا ورق های فلزی ساخته شوند. انتخاب نوع دیوار به عوامل مختلفی مانند کاربری سوله، شرایط آب و هوایی و بودجه پروژه بستگی دارد.

سوله چند دهانه با ستون

سوله‌ های چند دهانه با ستون مشترک نوعی از سازه‌ های فلزی هستند که از چند دهانه مجزا و متصل به هم تشکیل شده‌ اند. در این نوع سوله‌ ها، ستون‌ ها به جای اینکه در هر دهانه به صورت مجزا نصب شوند، در بین دهانه‌ ها به صورت مشترک استفاده می شوند. این امر باعث صرفه‌ جویی در مصالح و کاهش هزینه ساخت سوله می‌ شود.

سوله‌ های چند دهانه با ستون مشترک می‌ توانند از دو تا چند دهانه مجزا تشکیل شده باشند. ستون‌ های سوله در بین دهانه‌ ها به صورت مشترک استفاده می‌ شوند و از یک فونداسیون مشترک نیز استفاده می‌ کنند. سقف هر دهانه به صورت مجزا با استفاده از تیرهای فلزی و ورق‌ه ای گالوانیزه ذوزنقه‌ ای یا شادولاین اجرا می‌ شود. دیوارهای سوله می‌ توانند از مصالح مختلفی مانند آجر، بلوک سیمانی، ساندویچ پانل و یا ورق های فلزی ساخته شوند.

سوله با ستون وسط مشترک

سوله با ستون‌ های وسط مشترک نوعی از سوله‌ های چند دهانه است که در آن ستون ها در وسط دهانه‌ ها به صورت مشترک استفاده می‌ شوند. این نوع سوله به دلیل صرفه‌ جویی در مصالح و کاهش هزینه ساخت، از محبوبیت بالایی برخوردار است.

سوله‌ های با ستون‌ های وسط مشترک می‌ توانند از دو تا چند دهانه مجزا تشکیل شده باشند. ستون ها در وسط دهانه‌ ها به صورت مشترک استفاده می شوند و از یک فونداسیون مشترک نیز استفاده می‌ کنند. سقف هر دهانه به صورت مجزا با استفاده از تیرهای فلزی و ورق های گالوانیزه ذوزنقه های یا شادولاین اجرا می‌ شود. دیوارهای سوله می‌ توانند از مصالح مختلفی مانند آجر، بلوک سیمانی، ساندویچ پانل و یا ورق‌ه ای فلزی ساخته شوند.

استفاده از ستون‌ های مشترک در وسط دهانه‌ ها، باعث کاهش مصرف مصالح و در نتیجه پایین آمدن هزینه ساخت سوله می‌ شود. به دلیل عدم وجود ستون در وسط دهانه‌ ها، فضای داخلی سوله جادارتر و قابل استفاده‌ تر خواهد بود.

سوله تک شیب با ستون وسط

سوله تک شیب با ستون وسط نوعی سوله فلزی است که از یک شیب یکپارچه و ستون‌ های عمودی در مرکز تشکیل شده است. مزایای آن شامل سادگی در طراحی و اجرا، مقرون به صرفه بودن، فضای داخلی باز، مقاومت بالا و سرعت ساخت بالا است. اما محدودیت در دهانه، عدم زیبایی ظاهری و نیاز به طراحی دقیق از معایب آن است. کاربردهای آن شامل انبار، کارگاه تولیدی، سالن ورزشی، مرغداری و آشیانه هواپیما است.

سوله تک شیب متصل به ساختمان

سوله تک شیب متصل به ساختمان نوعی سوله فلزی است که به یک دیوار یا سازه موجود متصل می شود. مزایای آن شامل استفاده بهینه از فضای موجود، صرفه‌جویی در هزینه ساخت، تنوع کاربردی، سرعت ساخت بالا و زیبایی ظاهری است. اما محدودیت در طراحی، نیاز به مجوز و احتمال نشست یا ترک خوردگی سازه موجود از معایب آن است. برای انتخاب نوع سوله، عوامل مختلفی مانند کاربری سوله، شرایط آب و هوایی، بودجه پروژه و سلیقه کارفرما باید در نظر گرفته شود.

سوله‌ های تک شیب متصل به ساختمان برای کاربری‌ هایی که نیاز به استفاده بهینه از فضای موجود و صرفه‌ جویی در هزینه ساخت دارند مناسب هستند.

آرماتور بندی فونداسیون سوله

آرماتور بندی فونداسیون سوله فرآیندی است که در آن از میلگرد فولادی برای تقویت بتن فونداسیون سوله استفاده می‌ شود. آرماتوربندی موجب افزایش مقاومت فونداسیون در برابر نیروهای کششی و فشاری وارد شده به آن می شود.

‏در ساخت فونداسیون سوله، از ترکیب بتن و میلگرد استفاده می‌ شود تا مقاومت فونداسیون را افزایش دهد. آرماتورها با فاصله‌ های مناسب در طول و عرض در کنار یکدیگر قرار می‌ گیرند تا بتوانند فشارهای مختلف را تحمل کنند.

‏میلگرد با خاصیت مقاومت در برابر فشار نیروهای کششی، نقطه مقابل بتن است که در برابر فشار نیروهای کششی آسیب‌ پذیر است. به همین خاطر، در فونداسیون از ترکیب بتن و میلگرد استفاده می‌ شود تا پی ساختمان مقاومت بالایی به دست آورد.

‏اگر فواصل بین آرماتورها مناسب نباشد، منجر به فرو ریختن بتن و در نتیجه خرابی فونداسیون سوله می‌ شود. بنابراین، آرماتوربندی در فونداسیون سوله صنعتی یک رویکرد ضروری است تا بتوان مقاومت فونداسیون را افزایش داد و از خرابی آن جلوگیری کرد.

اجزای سوله

سوله‌ از اجزای مختلفی تشکیل شده‌ است که هر کدام وظیفه خاص خود را دارند و در مجموع، سازه‌ای محکم و استوار را برای کاربردهای مختلف مانند انبار، کارگاه تولیدی، سالن ورزشی ایجاد می‌ کنند. در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ ترین اجزای سوله می‌ پردازیم:

• اسکلت سوله
• ستون سوله
• ستون وال پست
• استرات
• بادبند
• رفتر
• سقف سوله
• دیوار سوله
• درب سوله
• فونداسیون سوله
• پیچ و مهره
• میله مهار
• سایه بان
• نبشی سینه بند
• جرثقیل سوله

اسکلت سوله

اسکلت سوله، شاکله اصلی سازه را تشکیل می‌دهد و از تیرها، ستون ها و بادبندها تشکیل شده است. اسکلت سوله باید به گونه‌ای طراحی و اجرا شود که بتواند وزن خود سوله، تجهیزات و بارهای برف و باد را تحمل کند.

ستون سوله

ستون ها، وظیفه اصلی باربری سوله را بر عهده دارند و وزن سازه را به زمین منتقل می کنند. ستون ها در انواع مختلفی مانند ستون های I شکل، ستون های H شکل و ستون های قوطی شکل تولید می‌ شوند.

ستون وال پست

ستون های وال پست، ستون های کوتاه‌تر و ضعیف‌تری هستند که در امتداد دیوارهای سوله نصب می شوند و وظیفه آنها، مهار کردن دیوارها و جلوگیری از لرزش و یا واژگونی آنها است.

استرات سوله

استرات تیرهای افقی است که بین ستون های سوله نصب می شود و وظیفه آنها اتصال ستون‌ ها به یکدیگر و افزایش پایداری سازه است. استرات‌ ها باید با توجه به دهانه سوله، بارهای وارده و نوع اسکلت فلزی به طور دقیق انتخاب و اجرا شوند.

بادبند سوله

بادبند اعضای X شکل یا ضربدری است که در فواصل معین بین ستون و استرات در سوله ها نصب می‌ شود. وظیفه اصلی بادبند، مقابله با نیروهای جانبی باد و زلزله است. بادبندها باید با توجه به نقشه‌های فنی و محاسبات انجام شده، از نظر نوع، ابعاد و نحوه اتصال به ستون ها و استرات ها، به طور دقیق انتخاب و اجرا شوند.

رفتر

رفتر یا فریم تیرهای اصلی سقف سوله هستند که بر روی ستون ها و استرات ها قرار می گیرند. پرلین‌ها نیز تیرهای فرعی هستند که به صورت عمود بر فریم‌ها نصب می شوند و وظیفه آنها، ایجاد زیرسازی برای سقف سوله است.

سقف سوله

سقف سوله از پوشش‌های مختلفی مانند ورق های گالوانیزه، ساندویچ پانل و یا فایبرگلاس ساخته می شود و وظیفه آن، محافظت از فضای داخلی سوله در برابر باران، برف، گرما و سرما است.

دیوار سوله

دیوار سوله می تواند از مصالح مختلفی مانند آجر، بلوک سیمانی، ساندویچ پانل و یا ورق‌ های فلزی ساخته شود. وظیفه دیوارها، محصور کردن فضای داخلی سوله و جداسازی آن از محیط بیرون است.

درب سوله

درب‌ سوله در انواع مختلفی مانند درب‌های لولایی، درب‌های کشویی و درب‌های اتوماتیک تولید می شود و برای ورود و خروج افراد و تجهیزات به داخل سوله مورد استفاده قرار می گیرد.

فونداسیون سوله

فونداسیون سوله شالوده اصلی سازه را تشکیل می‌دهد و وظیفه آن، انتقال وزن سوله به زمین و جلوگیری از نشست یا واژگونی آن است. فونداسیون سوله باید با توجه به نوع خاک و بارهای وارده به آن طراحی و اجرا شود.

پیچ و مهره سوله

پیچ و مهره‌ ها، از مهم‌ ترین اتصالات در سوله ها هستند و برای اتصال اجزای مختلف اسکلت، ستون ها، بادبندها به یکدیگر استفاده می شوند. پیچ و مهره‌ های مورد استفاده در سوله سازی باید از نوع مرغوب و با کیفیت بالا باشند و با توجه به نوع اتصال و بارهای وارده، به طور دقیق انتخاب و اجرا شوند.

میل مهار سوله

میل مهار یا سگرا از میلگردهای فولادی هستند که به صورت مورب بین ستون و استرات ها در سوله‌ ها نصب می شوند. وظیفه اصلی میل مهارها، افزایش پایداری و استحکام سازه در برابر نیروهای جانبی مانند باد و زلزله است. میل مهارها باید با توجه به نقشه‌ های فنی و محاسبات انجام شده، از نظر قطر، طول و نحوه اتصال به ستون ها و استرات ها، به طور دقیق انتخاب و اجرا شوند.

سایه بان

سایه بان‌ها، سازه های الحاقی هستند که در جبهه‌ های خارجی سوله نصب می شوند و وظیفه آنها، ایجاد سایه و محافظت از فضای داخلی سوله در برابر تابش مستقیم نور خورشید است.

نبشی سینه بند

نبشی‌ های سینه بند، از نبشی‌های فولادی هستند که در امتداد لبه ها پایینی ستون ها نصب می شوند و وظیفه آنها، افزایش استحکام و پایداری ستون ها در برابر نیروهای فشاری است.

جرثقیل سوله

جرثقیل سوله یک وسیله مکانیکی است که برای جابجایی و حمل و نقل اجزای سوله، مانند دیوار، ستون و سقف استفاده می‌شود. این وسیله با قدرت و دقت بالا، کارایی و سرعت در انجام کار را افزایش می‌دهد.

کاربرد سوله

سوله سازه فلزی هستند که به دلیل استحکام بالا، تنوع در طراحی و ساخت، قیمت مناسب و سرعت ساخت بالا، کاربردهای بسیار متنوعی در صنایع مختلف دارند. در ادامه به برخی از رایج‌ ترین کاربردهای سوله اشاره می‌ کنیم:

• سوله صنعتی
• سوله‌ کارخانه
• سوله انباری
• سوله مرغداری
• سوله دامداری
• سوله گاوداری
• سوله گلخانه
• سوله کارگاهی
• سوله ورزشی
• سوله سردخانه
• سوله بهداشتی

سوله صنعتی

سوله های صنعتی برای احداث کارخانه، کارگاه‌ های تولیدی، خطوط مونتاژ، انبار مواد اولیه و محصولات نهایی و سایر بخش‌ های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.

سوله کارخانه

‏سوله کارخانه یک ساختار ساختمانی است که برای اهداف صنعتی و تجاری استفاده می‌شود. این ساختار باید با توجه به نیازهای خاص کاربری و الزامات امنیتی، بهداشتی و محیط زیستی طراحی و ساخته شود. ‏سوله کارخانه باید دارای ویژگی‌های اصلی باشد که شامل مساحت کافی، سیستم‌های تاسیساتی، تهویه، امنیتی، بهداشتی، ارتباطی و نگهداری و تعمیر است. این ویژگی‌ها باید در طراحی و ساخت سوله کارخانه لحاظ شوند تا اطمینان حاصل شود که سوله کارخانه ایمن، بادوام و کارآمد باشد.

سوله انباری

سوله های انباری برای نگهداری انواع کالاها، مواد اولیه، محصولات کشاورزی، تجهیزات و ماشین آلات و سایر اقلام مورد استفاده قرار می گیرند.

سوله مرغداری

سوله های مرغداری به دلیل تهویه مناسب، قیمت مناسب و سهولت در نظافت، برای پرورش مرغ، بلدرچین، بوقلمون و سایر ماکیان استفاده می شوند.

سوله دامداری

‏سوله دامداری یک ساختار ساختمانی است که برای پرورش گاو، گوسفند، بز و سایر حیوانات اهلی طراحی و ساخته می‌شود. این ساختار باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد که شامل مساحت کافی برای حیوانات، سیستم‌های تهویه و برای ایجاد محیط سالم، و سیستم‌های بهداشتی و بهداشت برای حفظ سلامت حیوانات و کارکنان باشد. سوله دامداری باید در یک منطقه با دسترسی آسان به منابع آب و برق و با توجه به نیازهای خاص دامداری ساخته شود.

سوله گاوداری

سوله های گاوداری به دلیل فضای بزرگ و تهویه مناسب، برای پرورش گاوهای شیری و گوشتی ایده‌ال هستند. ‏سوله گاوداری به دلیل فضای بزرگ و تهویه مناسب، برای پرورش گاوهای شیری و گوشتی ایده‌آل هستند. این ساختار باید دارای سیستم‌های تاسیساتی مناسب برای تأمین آب، برق و گاز و همچنین سیستم‌های بهداشتی و بهداشت برای حفظ سلامت گاوها باشد.

سوله گلخانه

سوله های گلخانه به دلیل کنترل دما و رطوبت، برای کشت گل ها، صیفی جات و سایر محصولات کشاورزی در تمام فصول سال مورد استفاده قرار می گیرند.

سوله کارگاهی

سوله های کارگاهی برای احداث انواع کارگاه‌ های تعمیرگاهی، نجاری، فلزکاری، آهنگری و سایر مشاغل فنی و خدماتی مورد استفاده قرار می گیرند.

سوله ورزشی

سوله های ورزشی برای ساخت سالن‌های ورزشی مختلف مانند سالن والیبال، بسکتبال، فوتسال، کشتی، بدنسازی و سایر رشته‌ های ورزشی مورد استفاده قرار می گیرند.

سوله سردخانه

‏سوله سردخانه یک ساختار ساختمانی است که برای نگهداری مواد غذایی، دارو، مواد شیمیایی و سایر اقلامی که نیاز به دمای پایین دارند طراحی و ساخته می‌شود. این ساختار باید دارای سیستم‌های سردکننده و تهویه مناسب باشد تا دمای سوله را در محدوده مورد نیاز حفظ کند.

سوله بهداشتی

سوله های بهداشتی برای احداث بیمارستان، درمانگاه، مراکز بهداشتی و درمانی و سایر اماکن مرتبط با بهداشت و درمان مورد استفاده قرار می گیرند.

علاوه بر موارد ذکر شده، سوله می تواند برای کاربردهای دیگری مانند آشیانه هواپیما، پارکینگ، نمایشگاه، استودیو و غیره نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

ابعاد سوله

انتخاب ابعاد مناسب برای سوله نقشی کلیدی در بهینه‌ سازی هزینه‌ ها و کارایی آن دارد. در این میان تناسب بین تناژ اسکلت سوله و آهن مصرفی، عاملی تعیین‌ کننده در ابعاد بهینه به شمار می‌ رود. برای طراحی سوله به طول،عرض، ارتفاع و شیب استاندارد نیاز می باشد.

سوله مختلف با ابعاد مختلف از ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ متری برای کاربری‌ های گوناگون طراحی شده‌ است و نیاز به توجه به ابعاد، شیب و سایر عوامل مرتبط برای بهینه‌ سازی عملکرد و کارایی آن‌ ها دارند. رایج ترین ابعاد سوله موجود در بازار عبارتند از:

• سوله ۱۰۰ متری
• سوله ۲۰۰ متری
• سوله ۳۰۰ متری
• سوله ۵۰۰ متری
• سوله ۱۰۰۰ متری

سوله ۱۰۰ متری

سوله ۱۰۰ متری مناسب برای کاربری‌ های کوچک مانند انبار، کارگاه‌ های تولیدی و تعمیرگاهی، فروشگاه‌ ها است. مزیت این سوله ابعاد جمع و جور، قیمت مناسب و ساخت و ساز سریع است.

‏سوله ۲۰۰ متری

‏سوله ۲۰۰ متری کاربری های متنوع مانند سوله های صنعتی، ورزشی، فرهنگی، تفریحی و دارد. مزیت این سوله فضای کافی برای کاربری های مختلف و امکان استفاده از جرثقیل سبک است.

‏سوله ۳۰۰ متری

‏سوله ۳۰۰ متری ایده‌ ال برای کارخانه‌ ها، سالن‌ های تولید بزرگ سوله‌ های ورزشی است. مزیت این سوله فضای وسیع، امکان استفاده از جرثقیل سنگین و انعطاف‌ پذیری در طراحی و چیدمان است.

‏سوله ۵۰۰ متری

‏سوله ۵۰۰ متری مناسب برای کاربری های سنگین مانند کارخانه‌ های بزرگ، انبارهای مرکزی، فرودگاه‌ ها است. مزیت این سوله فضای بسیار بزرگ و امکان مانور بالا برای ماشین‌ آلات و تجهیزات است.

‏سوله ۱۰۰۰ متری

‏سوله ۱۰۰۰ متری کاربرد در صنایع خاص مانند هواپیماسازی، کشتی‌ سازی، کارخانه‌ های فولاد دارد. مزیت این سوله ابعاد غول‌ پیکر و مناسب برای فعالیت‌ های صنعتی در مقیاس وسیع است.

ارتفاع سوله

ارتفاع سوله یکی از عوامل مهم در طراحی و ساخت ساختمان‌ های صنعتی است. این ارتفاع باید با توجه به نوع استفاده از سوله، نیازهای مخزن‌ های داخلی، و امکانات نصب شده مانند جرثقیل‌ ها و تجهیزات دیگر تعیین شود. مثلا برای سوله‌ هایی که نیاز به جرثقیل سنگین دارند، ارتفاع بعد از شانه ممکن است بیشتر از ۸ متر باشد.

در طراحی سوله با ارتفاع بالاتر از ۱۲ متر، نکاتی مانند استفاده از سیستم‌ های تهویه مناسب و امکانات ایمنی بیشتر باید در نظر گرفته شود. همچنین، در صورت وجود ضوابط الزامی در شهرک‌ های صنعتی یا استانداردهای خاص برای ارتفاع سوله، باید این موارد رعایت شود.

بنابراین، در طراحی و ساخت سوله، انتخاب ارتفاع مناسب بسیار حائز اهمیت است و باید با توجه به نیازهای خاص هر پروژه و ملاحظات فنی موردنظر، این امر مورد بررسی و تصمیم‌ گیری قرار گیرد.

وزن سوله

عوامل مهمی که بر وزن سوله تاثیر می‌ گذارند عبارتند از عرض دهانه، ارتفاع سوله، طول ستون، بار جرثقیل و طبقه بندی سوله. برای محاسبه وزن سوله، می‌ توان از روش‌ های آنلاین یا دستی استفاده کرد.

در روش محاسبه دستی، ابتدا حجم فضای داخلی سالن سوله اندازه گیری شده و سپس مقدار فولاد مصرفی برای هر متر مکعب ساخت سازه محاسبه می‌ شود. در نهایت، وزن فولاد مصرفی برای هر متر مکعب سازه در حجم فضای داخلی سوله ضرب شده تا وزن کل سوله به دست آید.

شیب سوله

شیب سوله نیز نقش مهمی در طراحی و بهینه‌ سازی ساختمان دارد. محدوده استاندارد شیب سوله بین ۱۰ تا ۳۰ درصد است، اما شیب رایج برای سوله ها ۲۰ درصد است. در دهانه‌ های بزرگتر، شیب ۱۵ درصد مناسب است زیرا افزایش شیب می‌ تواند منجر به افزایش بار باد شود.

در مناطق با بارش برف زیاد، شیب سوله نباید کمتر از ۱۵ درصد باشد تا از تجمع برف و احتمال خطرات ناشی از آن جلوگیری شود. همچنین، در دهانه‌ های بزرگ، توصیه می‌ شود که شیب سوله تا حد ممکن کمتر در نظر گرفته شود تا از افزایش بار باد جلوگیری شود.

رنگ سوله

رنگ سوله نوعی رنگ پوششی است که برای حفاظت از سازه‌ های فولادی مانند سوله‌ ها استفاده می‌ شود. این رنگ‌ها شامل ترکیبات مختلفی از زینک فسفات، زینک ریچ، کرومات و ترکیبات پلی اورتان هستند که به عنوان یک پوشش محافظ بر روی سطوح فولادی اعمال می‌ شوند.

رنگ سوله به صورت آستر ضد خوردگی عمل می‌ کند و از فلزات در برابر خوردگی، رطوبت و آسیب‌ های دیگر حفاظت می‌ کند. این رنگ‌ ها برای تمام سازه‌ های فلزی مانند سوله‌ ها، اسکلت ساختمان‌ ها و تاسیسات صنعتی و ساختمانی مناسب هستند.

مزایای سوله

سوله ها به عنوان سازه های فلزی با کاربردهای مختلف، مزایای متعددی دارند که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره می شود:

• سوله ها به دلیل روش های ساخت پیش ساخته و مونتاژ ساده، در مقایسه با ساختمان های سنتی به سرعت و با هزینه کمتری ساخته می شوند.
• سوله ها از مصالح مقاوم و بادوامی مانند فولاد ساخته می شوند که عمر مفید طولانی دارند و نیاز به تعمیرات و نگهداری کمتری دارند.
• سوله ها با توجه به نیاز و کاربری مورد نظر، در ابعاد و اندازه های مختلف قابل طراحی و اجرا هستند.
• سوله ها به دلیل ساختار انعطاف پذیر، به راحتی قابل تغییر و به روز رسانی برای کاربری های جدید هستند.
• سوله ها از استحکام و مقاومت بالایی در برابر بارهای برف، باد، زلزله و سایر نیروهای خارجی برخوردار هستند.
• سوله ها با رعایت استانداردهای دقیق مهندسی و استفاده از مصالح مرغوب، از ایمنی بالایی در برابر خطرات احتمالی مانند آتش سوزی و ریزش برخوردار هستند.
• سوله ها با استفاده از مصالح مقاوم و ضد زنگ و روش های ساخت اصولی، عمر مفید طولانی دارند و برای سال های متمادی قابل استفاده هستند.
• سوله ها به دلیل عدم وجود ستون های داخلی، فضای باز و بدون مانعی را برای انجام فعالیت های مختلف مانند انبارداری، کارگاه های صنعتی، سالن های ورزشی فراهم می کنند.
• سوله ها با توجه به نیاز می توانند با ارتفاع بلند ساخته شوند که این امر برای کاربری هایی مانند انبارداری و نصب ماشین آلات سنگین مناسب است.
• سوله ها به دلیل استفاده از ساندویچ پانل ها یا ورق های فلزی در سقف و بدنه، امکان استفاده از نور طبیعی را فراهم می کنند که به صرفه جویی در مصرف انرژی کمک می کند.
• سوله ها با استفاده از عایق های حرارتی و صوتی در جداره ها و سقف، می توانند به طور موثر عایق بندی شده و از هدر رفتن گرما یا سرما و همچنین ورود صدا به داخل جلوگیری کنند.
• سوله ها با توجه به سلیقه و نیاز ، در طرح ها و نماهای مختلف قابل اجرا هستند و می توانند ظاهری زیبا و مدرن داشته باشند.
• سوله ها می توانند با استفاده از مصالح مختلف مانند ورق های گالوانیزه، ساندویچ پانل، ورق های رنگی ساخته شوند که تنوع و زیبایی را به ارمغان می آورند.
• سوله ها با استفاده از انواع مختلف نورپردازی، می توانند در شب نیز جلوه ای زیبا و چشم نواز داشته باشند.

در مجموع، سوله ها به دلیل مزایای متعددی که دارند، انتخابی مناسب برای ساخت انواع فضاهای مسقف با کاربری های مختلف از جمله کارگاه های صنعتی، انبارها، سالن های ورزشی، نمایشگاه ها هستند.

معایب سوله

در کنار مزایای متعدد سوله ها، معایبی نیز وجود دارد که باید قبل از ساخت و استفاده از آنها در نظر گرفته شود. برخی از مهمترین معایب سوله ها عبارتند از:

• تناسب نپذیرفتن با معماری سنتی و بافت تاریخی برخی مناطق
• آزادی عمل کمتری برای طراحی و پارتیشن بندی فضاهای داخلی
• نمای ساده و ممکن است برای برخی کاربری ها مناسب نباشد
• عایق حرارتی ضعیف و هدر رفتن گرما و سرما
• اتلاف انرژی و افزایش هزینه های گرمایش و سرمایش
• رطوبت و زنگ زدگی سازه و رشد قارچ و کپک
• عایق صوتی ضعیف و آلودگی صوتی
• خوردگی و نیاز به بازرسی و رنگ آمیزی مرتب
• هزینه های بالا برای تعمیر و رنگ آمیزی
• معرض خطر آتش سوزی و نیاز به سیستم های اطفاء حریق مناسب

در نهایت، انتخاب سوله به عنوان نوع سازه مزایا و معایب خاص خود را دارد. با در نظر گرفتن مزایا و معایب سوله ها و همچنین نیازها و شرایط پروژه، می توان نوع سازه مناسب را برای هر کاربری انتخاب کرد.

طراحی سوله

‏طراحی سوله یک فرایند پیچیده است که توسط تیمی از مهندسین متخصص انجام می‌شود. این فرآیند شامل مراحل مختلفی است که از مشخص کردن نوع کاربری سوله تا اخذ مجوزهای لازم و ساخت سوله مطابق با نقشه‌ها و مشخصات فنی ادامه می‌یابد.

‏ابتدا نوع کاربری سوله مشخص می‌شود و الزامات مربوط به آن بررسی می‌شود. سپس محل احداث سوله از نظر شرایط آب و هوایی، خاک و دسترسی به امکانات بررسی می‌شود. طرح اولیه سوله با توجه به کاربری و الزامات آن و همچنین شرایط سایت ارائه می‌شود.

‏نقشه‌های سوله شامل نقشه‌های معماری، سازه، برق و مکانیک توسط مهندسین مربوطه تهیه می‌شود. هزینه‌های ساخت و ساز سوله بر اساس نقشه‌ها و مشخصات فنی برآورد می‌شود. مجوزهای لازم از سازمان‌های ذیربط برای ساخت سوله اخذ می‌شود.

‏سوله مطابق با نقشه‌ها و مشخصات فنی ساخته می‌شود. پس از اتمام ساخت و ساز، سوله مورد بازرسی قرار گرفته و در صورت تایید، برای بهره برداری آماده می‌شود. طراحی سوله باید مطابق با آیین‌ نامه‌های ملی ساختمان و استانداردهای مربوطه انجام شود.

‏نوع کاربری سوله در انتخاب مصالح سیستم‌های تاسیساتی و سایر اجزای آن تاثیرگذار است. طراحی سوله باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه انجام شود تا از مقاومت و پایداری آن در برابر عوامل جوی اطمینان حاصل شود. استفاده از مصالح و تجهیزات با کیفیت بالا عمر مفید سوله را افزایش می‌دهد و هزینه‌های نگهداری آن را کاهش می‌دهد.

‏ایمنی سوله باید در تمام مراحل طراحی و ساخت در نظر گرفته شود. با رعایت این نکات می‌توان یک سوله ایمن، بادوام و با کارایی بالا طراحی و احداث کرد.

مراحل ساخت سوله

آگاهی از مراحل ساخت سوله چه سوله سبک و چه سوله سنگین، اهمیت بسیاری دارد. در این مقاله به طور خلاصه به بررسی این مراحل می‌ پردازیم:

• دریافت مجوز ساخت سوله
• بررسی و خاک‌ برداری محل احداث
• طراحی نقشه و پلان سوله
• اجرای فونداسیون سوله
• بتن ریزی سوله
• کف سازی سوله
• نصب سازه
• عایق‌ کاری
• تکمیل تاسیسات
• نمای سوله

دریافت مجوز ساخت سوله

اولین قدم، اخذ مجوز ساخت سوله از مراجع ذیربط مانند سازمان صنایع، وزارت کشاورزی، وزارت بهداشت است. ارائه طرح توجیهی که شامل نوع فعالیت و کاربری سوله باشد، ضروری است.

بررسی و خاک‌ برداری محل احداث

انتخاب محل مناسب برای احداث سوله از اهمیت بالایی برخوردار است. این محل باید با توجه به نوع فعالیت، دسترسی به امکانات، ضوابط شهرسازی انتخاب شود.

در این مرحله، باید به عواملی مانند شیب زمین، نوع خاک (سنگی، شنی، رسی )، وجود محدودیت‌های ساختمانی و حقوق ارتفاقی توجه ویژه شود. پس از انتخاب نهایی محل، نوبت به خاک‌ برداری می‌رسد. در این مرحله، باید سطح زمین تراز شده و از نظر استحکام و ظرفیت باربری بررسی شود.

‏طراحی نقشه و پلان سوله

‏طراحی نقشه و پلان سوله باید با استفاده از نرم افزارهای تخصصی و با دقت کامل انجام شود. ‏نقشه سوله باید شامل بخش‌های مختلف مانند بخش ساختمان، بخش سیستم‌های گرمایش و سرمایش، بخش سیستم‌های الکتریکی و مخابراتی، بخش سیستم‌های آبرسانی و دفع آب و بخش درها و پنجره‌ها باشد.

‏پلان سوله باید شامل بخش‌های مختلف مانند بخش ساختمان، بخش سیستم‌های گرمایش و سرمایش، بخش سیستم‌های الکتریکی و مخابراتی، بخش سیستم‌های آبرسانی و دفع آب و بخش درها و پنجره‌ها باشد.

اجرای فونداسیون

فونداسیون زیربنای اصلی سوله است و نقش بسیار مهمی در استحکام و پایداری آن دارد. انتخاب نوع فونداسیون (بتنی، آجری، شمعی) به عوامل مختلفی مانند نوع خاک، ابعاد سوله، بار وارده بر آن بستگی دارد. در حالت کلی، فونداسیون‌ های بتنی و آجری به دلیل استحکام و دوام بیشتر، برای ساخت سوله رایج‌ تر هستند.

برای اجرای فونداسیون بتنی، ابتدا باید ترانشه‌ های مورد نظر حفر شده و سپس با بتن پر شوند. در فونداسیون‌ های آجری، از بلوک‌ های آجری و ملات برای ساخت دیواره‌ ها استفاده می‌ شود.

بتن ریزی سوله

‏بتن ریزی باید با استفاده از مصالح مناسب و با دقت کامل انجام شود. برای بتن ریزی سوله ابتدا لایه‌ای از بتن پوسته‌ای بر روی اساس سوله ریخته می‌شود و سپس لایه‌ای از بتن اصلی بر روی آن ریخته می‌شود. نهایتاً لایه‌ای از بتن پوششی بر روی آن ریخته می‌شود تا سوله بتواند در برابر بارهای مختلف مقاومت کند.

کف سازی سوله

کف‌ سازی سوله به عملیاتی اشاره دارد که در آن سطح کف سوله با استفاده از مصالح مناسب پوشش داده می‌شود. این فرآیند شامل انتخاب مواد اولیه مانند بتن، آسفالت یا کاشی است که با توجه به نوع فعالیت سوله انجام می‌شود. همچنین، رعایت نکات فنی مانند شیب‌بندی و استحکام کف برای جلوگیری از نشتی آب و آسیب‌های احتمالی ضروری است. در نهایت، کف‌ سازی مناسب می‌تواند به افزایش عمر سوله و بهبود کارایی فضای داخلی آن کمک کند

نصب سازه

پس از اتمام مراحل مربوط به فونداسیون، نوبت به نصب سازه اصلی سوله می‌ رسد. این سازه شامل ستون‌، تیر، خرپاها و سایر اجزای فلزی است که اسکلت اصلی سوله را تشکیل می‌ دهند. قطعات سازه در کارخانه پیش‌ ساخته شده و به محل احداث منتقل می‌ شوند. نصب این قطعات باید با دقت و ظرافت بالا انجام شود و از اتصالات محکم و استاندارد برای اتصال آن‌ها به یکدیگر استفاده شود.

عایق‌ کاری

عایق‌ کاری سوله از جمله مراحل مهم و ضروری در ساخت آن است. عایق‌ کاری به منظور جلوگیری از هدر رفتن انرژی، تنظیم دمای محیط داخلی و همچنین عایق صدا انجام می‌ شود. برای عایق‌ کاری سوله می‌ توان از مصالح مختلفی مانند پشم شیشه، پشم سنگ، فوم عایق استفاده کرد. نوع عایق و ضخامت آن باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه، نوع کاربری سوله و میزان عایق‌ بندی مورد نیاز انتخاب شود.

تکمیل تاسیسات

پس از اتمام مراحل مربوط به سازه و عایق‌ کاری، نوبت به تکمیل تاسیسات سوله می‌ رسد. این تاسیسات شامل سیستم‌ های گرمایشی و سرمایشی، موتورخانه، ژنراتور، سیستم برق‌ رسانی، سیستم اطفای حریق، شبکه آب و فاضلاب، دوربین‌ های مدار بسته است.

انتخاب و نصب این تاسیسات باید با توجه به نیازها و کاربری سوله انجام شود. همچنین، باید از استانداردهای لازم در انتخاب و نصب تجهیزات و سیستم‌ های تاسیساتی استفاده شود.

نمای سوله

‏نمای سوله اغلب ساده و فلزی است. سوله دارای نمای خارجی فلزی و نمای داخلی آهنی یا فولادی است.‏نمای سوله می تواند با استفاده از مصالح دیگر مانند شیشه و آجر تزئین شود. ‏نمای سوله می تواند به صورت باز یا بسته باشد و با استفاده از درهای فلزی و شیشه ای باز و بسته می شود. ‏نمای سوله می تواند با استفاده از رنگ آمیزی و لعاب دادن به رنگ و شکل مورد نظر تغییر داده شود.

نصب و اجرای سوله

نصب و اجرای سوله باید با دقت و حرفه‌ای بودن انجام شود. مرحله اول آماده‌ سازی سایت و خاکبرداری باید با دقت کامل انجام شود تا سوله بر روی اساس مستحکم و پایدار ساخته شود. مرحله دوم لایه‌بندی و ساخت اساس سوله باید با استفاده از مصالح مناسب و با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند بارهای مختلف را تحمل کند.

‏مرحله سوم نصب ستون‌ها و پایه‌ها باید با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند در برابر باد و باران مقاومت کند. مرحله چهارم نصب سقف و دیوارها باید با استفاده از مصالح مناسب و با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند در برابر آفتاب و باد مقاومت کند.

‏مرحله پنجم نصب درها و پنجره‌ها باید با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند در برابر آلودگی صوتی و دید آلوده مقاومت کند. مرحله ششم نصب سیستم‌های گرمایش و سرمایش باید با استفاده از تجهیزات مناسب و با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند در برابر تغییرات آب و هوایی مقاومت کند.

‏مرحله هفتم نصب سیستم‌های الکتریکی و مخابراتی باید با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند در برابر برق و مخابرات مقاومت کند. مرحله هشتم نصب سیستم‌های آبرسانی و دفع آب باید با استفاده از تجهیزات مناسب و با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند در برابر آلودگی آب و هوا مقاومت کند.

‏مرحله نهم تست و بررسی سوله باید با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند در برابر بارهای مختلف مقاومت کند. مرحله دهم بهره برداری از سوله باید با استفاده از تجهیزات مناسب و با دقت کامل انجام شود تا سوله بتواند در برابر استفاده و بهره برداری مقاومت کند.

سوله دست دوم

سوله‌ دست دوم، به عنوان گزینه‌ ای اقتصادی برای خرید سوله در سال‌های اخیر مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته‌ اند. سوله دست دوم مزایای متعددی از جمله قیمت پایین تر، سرعت ساخت سریع‌تر و تنوع در ابعاد و کاربری دارند.

با این حال خرید سوله دست دوم به دلیل وجود برخی از معایب و خطرات، نیازمند دقت و توجه فراوان است. یکی از مهم‌ترین این خطرات، فریب خوردن توسط افراد سودجو و کلاهبردار است که سوله‌ های ساخته شده از آهن‌ های ضایعاتی را به عنوان سوله دست دوم به فروش می رسانند. برای جلوگیری از این فریب‌کاری‌ ها و اطمینان از کیفیت سوله دست دوم، باید به نکات زیر توجه کرد:

• قبل از خرید، سوله را به طور کامل بررسی کنید. به دنبال هر گونه نشانه ای از خوردگی، زنگ زدگی، ترک خوردگی یا نقص در اسکلت و اتصالات باشید.
• از فروشنده مدارک مربوط به سوله، مانند نقشه‌ های ساخت، گواهی‌ نامه های فنی و مجوزهای لازم را درخواست کنید.
• با مراجعه به مراجع قانونی و سازمان‌های مربوطه، از اصالت و سلامت سوله اطمینان حاصل کنید.
• از یک متخصص سوله برای بررسی و کارشناسی سوله کمک بگیرید.
• در مورد سابقه مالک قبلی و نحوه استفاده از سوله تحقیق کنید.
• سوله را با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه خود انتخاب کنید.
• سوله را با توجه به نیازها و کاربری مورد نظر خود انتخاب کنید.

با رعایت این نکات و انجام تحقیقات لازم، می توانید با خیالی آسوده اقدام به خرید سوله دست دوم کنید و از مزایای اقتصادی آن بهره‌ مند شوید.

کلام آخر

انتخاب سوله مناسب، اقدامی مهم و راهبردی در مسیر راه‌ اندازی کسب‌ و کار یا فعالیت‌ های صنعتی شما است. با در نظر گرفتن ابعاد، نوع، کاربری، شرایط آب و هوایی و الزامات فنی، می‌ توانید بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنید.

استفاده از مشاوره متخصصان سوله سازی و مهندسین سازه، راهی مطمئن برای دستیابی به یک سوله ایمن، کارآمد و مقرون به صرفه است.

به یاد داشته باشید که سوله شما نه تنها محل فعالیت شما، بلکه سرمایه‌ گذاری شما نیز محسوب می‌شود. با انتخابی درست و اصولی، می‌توانید از مزایای این سازه ارزشمند برای سال‌ های متمادی بهره‌ مند شوید.

منابع: blueladderepc و bansalroofing

سوالات متداول سوله