دال بتنی (۲۸ نوع) + انواع، مزایا و معایب سقف دال بتنی

دال بتنی، عضوی صبور و قوی در ساختمان

دال بتنی چیست و انواع دال بتنی کدامند؟ مزایای دال بتنی چیست و در چه مواردی می توان از دال بتنی استفاده کرد؟ معایب دال بتنی چیست؟ ابعاد و ضخامت دال بتنی به چه اندازه است؟ برای اجرای دال بتنی چه اقداماتی باید انجام شود؟

دال بتنی از مصالح ساختمانی نوین می باشد که به عنوان یک عضو سازه ای نه تنها در بعضی مراحل ساخت ساختمان کاربرد دارد بلکه از آن در راه سازی، ساخت پیاده رو و سنگ فرش، ساخت سطوح افقی و تونل سازی نیز استفاده می شود.

در این مقاله علاوه بر معرفی دال بتنی و انواع آن، بررسی چگونگی ساخت و کاربردهای آن به بررسی دتایل دال بتنی، ابعاد و ضخامت آن و همچنین روش های آرماتور بندی و اجرای آن خواهیم پرداخت.

دال بتنی چیست؟

دال بتنی یا Concrete Slab نوعی سازه بتنی مسلح است که در فرانسوی به آن Dalle نیز گفته می شود. دال بتن به صورت یکپارچه از مصالحی مانند بتن و فولاد (میلگرد) ساخته می‌شود و برای ایجاد سطوح افقی مانند کف و عرشه‌ های سقف مورد استفاده قرار می گیرد.

آرماتور بندی و استفاده از آرماتور کمک می کند تا بتن که در برابر نیروهای کششی عملکرد مناسبی ندارد، مقاوم شود. در واقع آرماتور بندی مقاومت کششی بتن موجود در دال بتنی را تقویت می کند. و این گونه دال بتنی که ضخامت آن نسبت به طول و عرض آن کمتر است، قابلیت این را پیدا می کند که به راحتی در ضخامت های استاندارد یعنی ضخامت بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر تولید شود.

دسته‌ بندی دال بتنی بر اساس شکل، مقطع، نسبت طول به عرض، و روش اجرا صورت می‌گیرد. این دسته‌ بندی شامل انواعی همچون تخت، شیب‌ دار، قوسی، و گنبدی برای شکل، و توپر، توخالی، و ترکیبی برای مقطع می‌شود. همچنین، دال‌ بتنی ممکن است یک‌طرفه یا دو‌طرفه باشد و به صورت برجا یا پیش‌ساخته اجرا شود.

دال بتنی که یک سازه بتنی است به عنوان یک کفپوش بتنی محکم و صلب عمل می کند و بارهای وارده را به اعضای باربر جانبی انتقال می دهد. دال بتنی از مزایای صرفه جویی در مصرف مواد و مقاومت در برابر زلزله و آتش برخوردار است.

در فونداسیون، کف سازی، سقف، بالکن، تونل سازی، روسازی جاده و غیره می توان از دال بتنی استفاده نمود. در ادامه این مقاله مفصلا کاربرد دال بتنی در ساخت و ساز را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

دال بتنی پیش ساخته

دال بتنی پیش‌ساخته در کارخانه‌های تولید پیش‌ساخته می‌شود و به صورت آماده و مونتاژ شده به محل ساختمان منتقل می‌شود. دال بتنی پیش ساخته برخلاف دال‌های بتنی در محل، که در محل پروژه ساخته می‌شوند، قبل از انتقال به محل نصب، در کارخانه‌ها تولید و آزمایش می‌شوند و پس از آماده شدن به صورت یکپارچه و آماده برای نصب، به محل ساختمان منتقل می‌شوند.

دال‌ بتنی پیش‌ ساخته به دلیل تولید در کارخانه و عدم نیاز به قالب‌بندی و آرماتور بندی در محل پروژه، زمان اجرا را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهند و همچنین هزینه‌های مربوط به کارگری و دستمزد را کاهش می‌دهد.

در کارخانه‌های تولید دال پیش‌ساخته، از مصالح باکیفیت و تجهیزات مدرن استفاده می‌شود و فرآیند تولید تحت نظارت دقیق متخصصان انجام می‌شود. این امر باعث می‌شود که دال‌های بتنی پیش‌ساخته از کیفیت و مقاومت بالاتری نسبت به دال‌های بتنی در محل برخوردار باشند.

در کارخانه‌های تولید دال پیش‌ساخته، شرایط محیطی و اقلیمی به طور دقیق کنترل می‌شود. این امر باعث می‌شود که دال‌ها در شرایط ایده‌آل تولید شوند و از تأثیر عوامل محیطی مانند گرما، سرما، رطوبت و باد بر کیفیت آنها جلوگیری شود.

دال‌ بتنی پیش‌ساخته به دلیل یکپارچه بودن و آماده بودن برای نصب، به سرعت و به آسانی در محل پروژه نصب می‌شود. این امر باعث می‌شود که فرآیند ساخت و ساز سریع‌تر و دقیق‌تر انجام شود.

دال بتنی پیش تنیده

دال بتنی پیش تنیده (Pre-Tensioned Slab) یا هالوکور Hollow Core Slabs نوعی دال بتنی پیش ساخته است که در آن المان‌های تقویت‌ کننده تحت تنش مشخصی قرار می‌گیرند و پس از سفت شدن بتن، این تنش به دال منتقل می‌شود. این روش باعث افزایش مقاومت دال در برابر بارهای جانبی و کاهش هزینه‌های ساخت می‌گردد. در مقایسه با دال پس تنیده دال پیش تنیده بیشتر در پروژه‌هایی با نیاز به مقاومت بالا استفاده می‌شود.

دال بتنی پیش تنیده یا هالکور مصالحی برای ساخت سقف است که به صورت مجوف با استفاده از فولاد و بتن تولید می‌شود.

دال بتنی پیش تنیده با مقاومت خمشی بدون نیاز به میلگرد، هزینه ساخت را کاهش می‌دهد و بار مرده را کاهش داده و مقاومت را افزایش می‌دهد. دال‌ها دارای سوراخ‌هایی هستند که برای کاهش بار مرده، افزایش مقاومت و سهولت در حمل مورد استفاده قرار می‌گیرند. کاربردهای آن شامل سقف‌ها و ساختمان‌های مرتفع است. از سوراخ‌ها می‌توان برای عبور تاسیسات نیز استفاده کرد.

دال بتنی مسلح

دال بتنی مسلح نوعی سازه بتنی است که با استفاده از میلگردهای فولادی تقویت شده است. این دال‌ها به عنوان عناصر باربر در ساختمان‌ و پل‌ها عمل می‌کنند و می‌توانند بارهای سنگین را تحمل کنند. طراحی دال بتنی مسلح به‌ گونه‌ ای است که توزیع بار به طور یکنواخت انجام شود و از ترک‌ خوردگی جلوگیری شود. ضخامت دال و فاصله میلگردها بسته به بار و شرایط محیطی تعیین می‌شود. اجرای صحیح و نگهداری مناسب دال‌های بتن مسلح برای افزایش عمر مفید سازه اهمیت دارد. در نهایت، این نوع دال‌ها به دلیل استحکام و دوام بالا در صنعت ساخت و ساز بسیار محبوب هستند.

سقف دال بتنی

سقف دال بتنی یکی از رایج‌ ترین انواع سقف در ساختمان‌سازی است که از بتن مسلح یا پیش تنیده ساخته می‌شود. این نوع سقف به صورت یکپارچه روی ستون‌ها یا تیرها قرار می‌گیرد و به دلیل مقاومت بالا، تنوع در اجرا و قیمت مناسب، در پروژه‌های مختلف مسکونی، تجاری و صنعتی کاربرد دارد.

این نوع سقف در برابر بارهای سنگین و لرزه‌ای از مقاومت بالایی برخوردار است. دال بتنی را می‌توان به صورت صاف، شیب‌دار یا با اشکال هندسی مختلف اجرا کرد. در مقایسه با سایر انواع سقف، قیمت این نوع سقف مقرون به صرفه است.

با وجود مزایای فراوان، سقف دال بتنی معایبی نیز دارد وزن این نوع سقف به دلیل استفاده از بتن زیاد، بالا است که می‌تواند بر سازه ساختمان تحمیل بار کند.

برای اجرای سقف دال بتنی، به قالب‌ بندی دقیق و اصولی نیاز است که می‌تواند هزینه اجرا را افزایش دهد. در صورت عدم طراحی و اجرای صحیح، دال بتنی در معرض خطر ترک خوردن قرار دارد.

به طور کلی، سقف دال بتنی به دلیل مزایای متعدد ، انتخابی محبوب برای طراحان و سازندگان است. با این حال، توجه به معایب آن مانند وزن بالا و نیاز به قالب‌بندی دقیق، در انتخاب این نوع سقف ضروری است.

دال بتنی یک طرفه

دال بتنی یک طرفه (One Way Slab)، فقط بر روی یک طرف به ستون‌ها یا دیوارهای پیرامونی متکی می‌شود و بارهای وارده را فقط به سمت یک سوی ستون‌ها یا دیوارها منتقل می‌کند. این نوع دال به صورت یکسویه عمل می‌کند و در شرایطی که فقط نیاز به پشتیبانی از یک طرف سازه وجود دارد، استفاده می‌شود. استفاده از دال بتنی یک طرفه به دلیل سازگاری با نیازهای خاص سازه و کاربردهای معینی مورد توجه قرار می‌گیرد. این نوع دال‌ها با کمترین نیاز به ساختارهای پشتیبانی، بهینه‌سازی استفاده از فضا و منابع را فراهم می‌کنند و در طراحی سازه‌هایی با ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فرد، اهمیت زیادی دارند.

مزایای دال بتنی یک طرفه شامل مقاومت و استحکام بالا، عمر طولانی و هزینه ساخت نسبتاً پایین می‌باشد، در حالی که معایب آن شامل وزن زیاد، نیاز به قالب بندی و آرماتور بندی گسترده، و کاهش فضای مفید در ساختمان می‌باشد. دال بتنی یک طرفه برای ساختمان‌ مسکونی، تجاری و صنعتی با دهانه‌های کوچک و بارهای متوسط مناسب است، اما برای ساختمان‌های با دهانه‌های بزرگ یا بارهای سنگین مناسب نیست.

دال بتنی دو طرفه

دال بتنی دو طرفه (Two Way Slab)، نوعی دال بتنی است که بارهای وارده را به هر دو طرف ستون‌ها یا دیوارهای پیرامونی منتقل می‌کند. این دال‌ها از دو طرف به ستون‌ها یا دیوارها متصل شده و بارهایی که بر روی آنها وارد می‌شود را به صورت یکنواخت به این ستون‌ها یا دیوارها انتقال می‌دهند.

دال بتنی دوطرفه به علت قابلیت تحمل بارهای وارده از هر دو جهت و ایجاد پایداری و صحت سازه، در ساختمان‌هایی که نیاز به پشتیبانی از هر دو جهت دارند، استفاده می‌شود. این نوع دال، برای سازه‌های با ارتفاع بالا یا فضاهایی با نیازهای خاص که نیاز به پشتیبانی و انتقال بار از هر دو جهت دارند، مناسب است.

مزایای دال بتنی دوطرفه شامل توزیع یکنواخت بار، افزایش پایداری سازه، امکان ایجاد فضاهای بدون ستون‌های مزاحم و افزایش ارتفاع فضای قابل استفاده می‌باشد. در کل، دال بتنی دوطرفه به دلیل قابلیت انتقال بارها به هر دو طرف و ایجاد پایداری و صحت سازه، برای سازه‌های با نیازهای خاص و فضاهایی با طراحی مخصوص مناسب می‌باشد.

دال بتنی ترافیکی

دال بتنی ترافیکی نوعی مصالح پیش‌ساخته بتنی است که برای پوشش سطوحی که تردد بر روی آن انجام می‌شود، مانند پیاده‌ رو، خیابان‌، پارکینگ‌ و محوطه‌های صنعتی، کاربرد دارد. دال بتنی ترافیکی به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش، ضربه و یخ‌زدگی، طول عمر بالایی دارند و به همین دلیل در مکان‌های پرتردد مورد استفاده قرار می‌گیرند.

دال‌های بتنی ترافیکی در سه دسته کلی سبک، سنگین و فوق سنگین دسته‌بندی می‌شود. سنگدال ترافیکی سبک، برای محل تردد انسان‌ها و وسایل نقلیه سبک، مانند موتور و دوچرخه از میلگردهای کمتر اندازه استفاده می‌شود.

سنگدال ترافیکی سنگین، در معابر شهری و جایگاه‌های سوخت. ویژگی‌های مانند نوع شبکه و ضخامت به میزان ترافیک بستگی دارد.

سنگدال ترافیکی فوق سنگین، برای پروژه‌هایی که وسایل نقلیه سنگین عبور می‌کنند استفاده می‌شود. به تقویت شبکه معمولا با استفاده از دو ردیف شبکه آرماتور در اسلب بتنی پرداخته می‌شود. ضخامت دال و سایز آرماتور بیشتر از دو نوع دیگر است.

انواع دال بتنی

به دلیل کاربردهای گسترده دال‌ بتنی در سازه‌های مختلف، این عضو سازه‌ای دارای تنوع بسیار زیادی است. انواع دال بتنی عبارتند از:

• دال بتنی عرشه فولادی
• دال بتنی تخت
• سنگدال بتنی
• دال بتنی وافل
• دال بتنی مجوف
• دال بتنی تیرچه ای
• دال بتنی فونداسیون
• دال بتنی کوبیاکس
• دال بتنی گنبدی
• دال بتنی بام شیب‌ دار
• دال بتنی پس تنیده
• دال بتنی بادوام
• دال بتنی قوسی
• دال بتنی طره‌ ای
• دال بتنی سقف کوتاه
• دال بتنی روی زمین
• دال بتنی کامپوزیت
• دال بتنی متکی بر زمین
• پی دال بتنی
• دال بتنی نواری
• دال بتنی روی کانال
• دال بتنی عرشه پل
• دال بتنی توپر
• دال بتنی توخالی
• دال بتنی ترکیبی
• دال بتنی درجا
• دال کتیبه‌ ای
• دال بتنی کف ساختمان

دال بتنی عرشه فولادی

دال بتنی عرشه فولادی نوعی سیستم ساختمانی است که از دال بتنی مسلح و عرشه فولادی تشکیل شده است. این سیستم در ساختمان‌های چند طبقه، سازه‌های تجاری و پل‌ها کاربرد دارد.

آرماتور (برای توزیع بار و استحکام)، عرشه فولادی (از ورق آجدار فولادی)، و دال بتنی (که روی عرشه فولادی ریخته می‌شود) اجزای اصلی دال بتنی عرشه فولادی هستند.

مزایای این سیستم عبارتند از، سرعت ساخت بالا، کارایی سازه‌ای، افزایش ظرفیت باربری، سختی و مقاومت در برابر آتش، انعطاف‌پذیری بالا، تنوع در طراحی و امکان ساخت دهانه‌های طولانی. این سیستم به دو نوع ساده و مرکب تقسیم می‌شود.

دال بتنی تخت

دال‌ بتنی تخت یا معمولی Concrete Slab، نوعی از دال‌ بتون آرمه هستند که بر روی ستون‌ یا کلاهک‌ های بتنی نصب می‌شوند و بدون نیاز به تیرهای میانی عمل می‌کنند.دال‌ بتنی تخت به چهار نوع، دال تخت با کتیبه، دال تخت با سرستون، دال تخت با کتیبه و سرستون، دال تخت ساده (بدون کتیبه و سرستون) تقسیم بندی می شود.

دال بتنی تخت در سازه‌های بزرگ صنعتی، پارکینگ‌، رمپ‌، ساختمان‌های بلند و فضاهای دیگر کاربرد دارند. مزایا دال بتنی تخت شامل کاهش وزن سازه، کاهش ارتفاع طبقات، تحمل بارهای متمرکز، افزایش مقاومت برشی، زمان اجرای کمتر، پخش بهتر نور، ظاهر جذاب و نکات مهم در اجرا شامل طراحی دقیق، اجرای اصولی و عمل‌آوری بتن صحیح است. دال تخت با مزایای متعددی که دارد، می‌تواند انتخابی مناسب برای ساخت انواع سازه‌های بزرگ و بلند باشد.

سنگدال بتنی

سنگدال‌ در واقع نوعی سازه مسطح هستند که می‌توانند از بتن، فولاد، چوب یا مصالح دیگر ساخته شوند. رایج‌ترین نوع سنگدال، سنگدال بتنی است که از بتن مسلح یا پیش‌تنیده ساخته می‌شود. سنگدال‌ها کاربردهای فراوانی در ساختمان‌سازی دارند در برابر فشار، لرزش و آتش‌سوزی مقاوم است، به دلیل ضخامت بالا عایق صدا و حرارت می باشد، قابلیت اجرا در دهانه‌های بلند بدون نیاز به ستون‌های میانی قابلیت اجرای انواع مختلف سقف‌ها مانند تخت، تیرچه‌بلوک و قارچی می باشد.

دال بتنی وافل

به دال وافل، دال بتنی مشبک نیز گفته می‌شود. دال بتنی وافل از ترکیب تیرچه‌های بتنی متعامد به یکدیگر و یک دال فوقانی با ضخامت ۵ تا ۷ سانتیمتر تشکیل می‌شود.

به دال وافل به شکل مشبکی در سطح پایین خود قرار دارند و خطوط سطح پایینی آن‌ها به صورت عمود بر هم قرار دارند و چندضلعی‌های با عمق یکسان را شکل می‌دهند.

دال بتنی وافل به دلیل مشبک بودن و وزن کم، برای مکان‌هایی طراحی می‌شود که دارای سقف‌ مرتفع و با دهانه‌های بلند هستند و امکان ستون‌گذاری زیاد وجود ندارد. از آنجایی که دال‌ وافل نازک‌تر از دال‌ های معمولی هستند، معماران می‌توانند دهانه‌های طولانی‌تری را طراحی کنند. این نوع سقف بتنی رفتار بسیار مناسبی از لحاظ نحوه توزیع بار توام با سختی قابل ملاحظه از خود نشان می‌دهند.

دال وافل به دو دسته تقسیم می‌شود، دال وافل یک‌ طرفه که برای برای دهانه‌های کوتاه‌تر از ۸ متر استفاده می‌شود. دال وافل دوطرفه، در دهانه‌های ۸ تا ۱۴ متر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دال بتنی مجوف

دال مجوف نوعی سقف است که با ایجاد حفره‌هایی در داخل آن، از حجم بتن مصرفی کاسته می‌شود و در عین حال، استحکام و پایداری آن حفظ می‌گردد.

کلمه مجوف به معنای توخالی یا سوراخ‌ سوراخ است و در واقع، در دال‌های مجوف، از قالب‌های توخالی در بخش‌هایی از سقف که نیازی به مقاومت کامل بتن نیست، استفاده می‌شود.

به دلیل وجود حفره‌ها، حجم بتن مورد نیاز برای ساخت دال مجوف به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این امر منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌ها و همچنین کاهش وزن سازه می‌شود. با استفاده از دال مجوف می‌توان دهانه‌های بزرگ‌ تر را بدون نیاز به تیرهای میانی اجرا کرد. این امر باعث ایجاد فضایی بازتر و انعطاف‌پذیری بیشتر در طراحی داخلی می‌شود.

به خاطر استفاده از بتن کمتر، وزن کلی دال مجوف نیز کاهش می‌یابد. این امر به ویژه در سازه‌های بلند اهمیت زیادی دارد، زیرا وزن سازه بر روی فونداسیون و اسکلت ساختمان تاثیر مستقیم می‌گذارد.

حفره‌های موجود در دال مجوف می‌توانند تا حدی به عنوان عایق صدا و حرارت عمل کنند. می‌توان از حفره‌های دال مجوف برای عبور لوله‌ها، سیم‌ها و سایر تاسیسات استفاده کرد. اجرای دال مجوف به دلیل استفاده از قالب‌های تو خالی، کمی پیچیده‌تر از دال‌های بتنی معمولی است.

دال مجوف در مقایسه با دال‌های بتنی معمولی، از ظرفیت بارگذاری کمتری برخوردار است. برای جلوگیری از نشتی و ریزش بتن در حفره‌ها، باید دقت زیادی در اجرای دال مجوف به کار برد.

دال بتنی تیرچه ای

دال بتنی تیرچه ای که از ترکیب تیرچه‌های فلزی و بلوک‌های بتنی (امروزه از یونولیت نیز استفاده می‌شود) تشکیل می‌شود. دال بتنی تیرچه ای در یک جهت از خود مقاومت نشان می‌دهد و بار مرده و زنده سقف را به یک سمت، طول یا عرض هدایت می‌کند.

دال بتنی تیرچه ای بیشتر برای سازه‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل استفاده از تیرچه‌های فلزی و بلوک‌های بتنی، دال تیرچه‌دار دارای مقاومت بالا در برابر بارهای مختلف است. نسبت به برخی سایر نوع دال‌ها، دال تیرچه‌دار سهولت اجرا دارد. می‌توان دال بتنی تیرچه ای را با ابعاد و شکل‌های مختلف اجرا کرد.

استفاده از تیرچه‌های فلزی و بلوک‌های بتنی، دال تیرچه‌ ای باعث می شود نسبت به برخی دیگر انواع دال‌ها مصرف بیشتری دارد. در کل، دال تیرچه‌دار یک گزینه مناسب برای سازه‌های بتنی است که نیاز به مقاومت بالا و سهولت اجرا دارند.

دال بتنی فونداسیون

دال بتنی فونداسیون به صورت ساختاری مسطح و افقی است که از ترکیب بتن و آرماتور ساخته می‌شود. این دال به عنوان پایه فونداسیون یا در سیستم‌های کف‌سازی و سقف در صنعت ساختمان استفاده می‌شود. دال بتنی فونداسیون یک سطح جامد و صاف را فراهم می‌کند که می‌توان سازه‌ها را بر روی آن ساخت.

فونداسیون به عنوان پایه ای محکم در ساخت و ساز عمل می کند. دال فونداسیون نیز یکی از انواع مهم است که وظیفه آن شامل انتقال و توزیع بارهای اعمال شده از طرف بخش‌های بالایی (روسازه) به خاک زیرین یا سنگ بستر است. این نوع فونداسیون در بسیاری از ساختمان‌ها، از جمله مسکونی، تجاری و صنعتی، کاربرد دارد.

دال فونداسیون بار سازه را به طور یکنواخت به زمین منتقل می‌کند و از تمرکز بار در نقاط خاص جلوگیری می‌کند. به دلیل توزیع یکنواخت بار، احتمال نشست نامتقارن سازه که می‌تواند منجر به ترک خوردگی و ناپایداری آن شود، به حداقل می‌رسد. با استفاده از عایق رطوبتی مناسب، می‌توان از نفوذ رطوبت به دال فونداسیون و خوردگی میلگردها جلوگیری کرد.

فرآیند ساخت دال فونداسیون نسبتا ساده و سریع است. دال فونداسیون را می‌توان برای انواع مختلف سازه‌ها و با ابعاد و اشکال مختلف اجرا کرد. به دلیل استفاده از یک صفحه صاف و یکپارچه، دال فونداسیون به حجم بتن بیشتری نسبت به سایر انواع فونداسیون نیاز دارد.

‏دال بتنی کوبیاکس

‏دال بتنی کوبیاکس، سیستمی نوین برای ساخت سقف‌های دال بتنی مجوف دو طرفه با استفاده از قالب‌های پلاستیکی بازیافتی است.

‏دال بتنی کوبیاکس، با ایجاد فضاهای خالی در داخل عضوهای بتن مسلح، امکان ساخت سقف‌هایی با ضخامت کم و دهانه بلند را فراهم می‌کند.

‏دال بتنی دو طرفه توخالی مثل بابل دک یا کوبیاکس، دالی سبک و کم هزینه برای ساختمان‌هاست. ‏مزایا دال کوبیاکس شامل افزایش طبقات، قابلیت اجرای دهانه‌های بلند، مصرف کم مصالح، صرفه‌جویی زیست‌ محیطی، عایق صدا و حرارت، و قابلیت استفاده مجدد از قالب‌بندی است.

‏دال بتنی کوبیاکس نوعی دال بتنی دوطرفه توخالی است که شباهت‌هایی به سیستم بابل دک دارد. ‏این نوع دال به دلیل استفاده از گوی‌های پلاستیکی توخالی در داخل دال، از مزایایی مانند سبکی وزن و کاهش هزینه‌ها برخوردار است.

‏دال بتنی کوبیاکس برای دهانه‌های کوتاه مقرون به صرفه نیست و اجرای آن نیاز به نیروی کار ماهر و آموزش‌دیده دارد.

دال بتنی گنبدی

دال بتنی گنبدی (Dome Slab) نوعی دال بتنی است که شکل آن به شکل گنبد یا کوپولا شبیه است.دال بتنی تو پر معمولا در سازه‌ و طراحی‌های معماری که به شکل گنبدی یا کوپولایی طراحی شده‌اند، به کار می‌روند. دال‌های گنبدی اغلب برای ایجاد فضاهای داخلی بزرگ و بدون ستون‌های میانی مورد استفاده قرار می‌گیرند و به دلیل شکل ظریف و جلوه‌ی زیبایی که ایجاد می‌کنند، مورد توجه معماران و طراحان سازه قرار می‌گیرند.

دال بتنی بام شیب دار

دال بتنی شیب‌داریا دال بام شیب‌دار (Pitched Roof Slab) ، نوعی دال بتن آرمه است که برای بام ساختمان‌ در مناطق با بارش بالا استفاده می‌شود. مزایا شامل عملکرد بهتر در برابر باران، ظاهر زیبا، عملکرد دمایی بهتر، صرفه‌جویی در مصالح، افزایش فضا، و بهبود عملکرد تهویه و نورگیری هستند. از معایب آن می‌توان به نیاز به نیروی کار ماهر، دشواری قالب‌بندی، محدودیت‌های ساختاری، زمان بیشتر ساخت، و دشواری در تعمیرات اشاره کرد. در کل، دال بتنی شیب دار مناسب برای مناطق با بارش بالا است و نیازمند دقت بالا در اجرا است.

دال بتنی پس تنیده

دال پس تنیده (Post-Tensioned Slab) به وسیله تنش‌دهی پیشرفته، مقاومت و کارایی بالاتری را نسبت به دال‌های معمولی فراهم می‌کند. در این نوع دال، کابل‌ها یا تاندون‌های فولادی با مقاومت بالا درون دال قرار می‌گیرند و پس از سخت شدن بتن، این کابل‌ها تحت فشار قرار می‌گیرند. این فرآیند باعث ایجاد تنش‌های فشاری در دال می‌شود که می‌تواند تنش‌های کششی ناشی از بارهای وارده را متعادل کند.

به دلیل افزایش مقاومت، می‌توان از دال‌های نازک‌تری استفاده کرد که در نهایت وزن سازه را کاهش می‌دهد. با ایجاد تنش‌های فشاری، احتمال ایجاد ترک‌های ناشی از بارهای دینامیکی و تغییرات دما به حداقل می‌رسد.

دال‌های پس تنیده به دلیل استحکام بالایی که دارند، می‌توانند دهانه‌های بزرگ‌تری را بدون نیاز به این نوع دال‌ها به ویژه برای ساختمان‌های چند طبقه و سازه‌هایی که بارهای متغیر دارند، مناسب هستند.

دال‌های پس تنیده به دلیل انعطاف‌پذیری و کارایی بالا در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.

دال بتنی بادوام

دال بادوام (Hardy Slab)، نوعی سقف دال بتنی مجوف است که از بلوک‌های توخالی بتنی در یک آرایش منظم ساخته می‌شود. این نوع دال به دلیل مزایایی مانند مقاومت بالا در برابر حرارت و عایق صدا و حرارت، در ساختمان‌های مختلف از جمله مسکونی، اداری، بیمارستان‌ها و سازه‌های عمومی کاربرد دارد.

وزن کلی دال به خاطر استفاده از بلوک‌های تو خالی بسیار کم می باشد به دلیل مصرف مصالح کمتر، تولید ضایعات و آلودگی زیست‌محیطی نیز کاهش می‌یابد.

می‌توان از این نوع دال برای دهانه‌های بلندتر بدون نیاز به ستون‌های میانی استفاده کرد. فضای خالی موجود در داخل دال، به عنوان عایق حرارت و صدا عمل می‌کند. اجرای این نوع دال به دلیل ظرافت‌های خاص، نیاز به نیروی کار ماهر و آموزش‌دیده دارد.

تعمیر و نگهداری این نوع دال دشوارتر از دال‌های بتنی معمولی است. انتخاب نوع دال بادوام به عوامل مختلفی مانند دهانه مورد نظر، بار وارده، شرایط آب و هوایی، بودجه و الزامات معماری پروژه بستگی دارد.

در بسیاری از موارد، دال بادوام به دلیل مزایایی مانند مقاومت بالا در برابر حرارت و عایق صدا و حرارت، انتخابی ایده‌آل برای سقف ساختمان‌های مختلف است.

دال بتنی قوسی

دال بتنی قوسی یک نوع دال بتنی است که به شکل‌های منحنی ساخته می‌شود و معمولا در ساخت پل، تونل و ساختمان استفاده می‌شود. دال بتنی قوسی برای توزیع یکنواخت بارهای محوری و تحمل بارهای ناشی از باد بسیار مناسب است و مزایا و معایبی دارد.

دال بتنی قوسی مقاومت بالایی دارد و می‌تواند بارها را به طور یکنواخت توزیع کند. همچنین، دال‌های قوسی امکان اجرای دهانه‌های بلند را فراهم می‌کنند و طول عمر آن‌ها بسیار طولانی است. اما به دلیل زمان‌بر بودن فرآیند ساخت و نیاز به تجهیزات خاص و نیروی کار ماهر، همچنین نیاز به نگهداری، استفاده از دال قوسی ممکن است دشواری‌هایی را به همراه داشته باشد.

دال‌ بتنی قوسی معمولا با عنوان سگمنت شناخته می‌شوند و تقریبا در تمام تونل‌های شهری استفاده می‌شوند.

دال بتنی طره ای

دال طره‌ای (Cantilever Slab) یا دال پیش آمده (Projected Slab) با پیکربندی مشابه تیر یکسرگیردار است و معمولا در ساختمان‌های مسکونی، هتل‌ها، دانشگاه‌ها و ساختمان‌های تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. بالکن یکی از انواع شناخته‌شده دال‌های طره‌ای است. به دلیل احتمال رخ دادن خمش در دال طره‌ای، در بخش بیرون زده از میلگردهای اصلی استفاده می‌شود و میلگردهای کمکی نیز برای تقویت مقاومت در طول دال به کار می‌روند.

مزایای این نوع دال شامل افزایش مساحت ساختمان، عدم نیاز به نگهداری در طرف مقابل و ساخت آسان است. اما هزینه بالا به دلیل نیاز به مقطع ضخیم و سنگین، افزایش احتمال خمش، و در نظر گرفتن نیروی بلند شدگی در تکیه‌گاه ثابت دال از معایب آن هستند.

دال بتنی سقف کوتاه

دال بتنی سقف کوتاه (Low Roof Slab) با نام‌های لافت (Loft) یا چاجا (Chajja) هم می‌شناسند. دال بتنی سقف کوتاه در سطح پایین‌تر سقف اصلی و بالاتر از آستانه درها و پنجره‌ها ساخته می‌شود. دال بتنی سقف کوتاه کاربردهای مختلفی دارد که از جمله آنها می‌توان به نگهداری یا انبار کردن وسایل، ایجاد فضای نشیمن یا مطالعه و افزایش زیبایی دکوراسیون داخلی اشاره کرد.

دال‌های سقف کوتاه در منازل مسکونی کاربرد فراوانی دارند. از این دال‌ها می‌توان برای ایجاد فضای انباری، کتابخانه، اتاق مطالعه، یا حتی یک گوشه دنج برای استراحت استفاده کرد. در برخی از محیط‌های اداری، از دال‌های سقف کوتاه برای ایجاد فضای بایگانی یا اتاق جلسات کوچک استفاده می‌شود. در برخی از مغازه‌ها، از دال‌های سقف کوتاه برای ایجاد فضای نمایشگاهی یا انبار محصولات استفاده می‌شود.

انتخاب دال سقف کوتاه به عوامل مختلفی مانند فضای مورد نیاز، بودجه، سبک دکوراسیون و شرایط سازه‌ای محل مورد نظر بستگی دارد.

دال بتنی روی زمین

دال روی زمین (Ground Slab)، نوعی دال بتنی است که مستقیما روی زمین ساخته می‌شود و به همین دلیل نیازی به حفر زمین ندارد. این دال هم‌تراز با سطح زمین ساخته شده و به همین دلیل از آن استفاده می‌شود. دال روی زمین را می‌توان به عنوان پی کامل یا بخشی از پی به کار برد. ‏این دال می‌تواند با میلگرد و بدون میلگرد استفاده شود، اما نوع استفاده از میلگرد بنا بر نوع سازه و بار آن تعیین می‌شود. دال‌های بدون میلگرد نیز معمولا از توانایی بالایی در تحمل بار روی خود برخوردار هستند.

‏برای اجرای دال روی زمین، استفاده از مصالح عایق رطوبت و یا لایه‌ای از سنگدانه ضروری است. این کار برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و کاهش کیفیت بتن بسیار مهم است.

دال روی زمین را می‌توان به دو شکل متکی بر زمین و نواری طراحی کرد. متکی بر زمین به این معنی است که دال مستقیما روی زمین قرار می‌گیرد، در حالی که نواری به این معنی است که دال روی یک لایه از سنگدانه یا مصالح عایق رطوبت قرار می‌گیرد.

‏دال روی زمین به دلیل بی‌نیازی به نگهداری توسط سازه‌های دیگر، استفاده بسیار کم از تجهیزات قالب‌بندی، داشتن درز انبساط و انقطاع، بی‌نیازی به شمع‌بندی و داربست و در نهایت امکان استفاده نکردن از میلگرد، گزینه‌ای محبوب در پروژه‌های مختلف است.

دال بتنی کامپوزیت

دال بتنی کامپوزیت (Composite Slab) به دال کامپوزیت، سقف مرکب یا مختلط نیز می‌گویند، سازه‌ای است که از ترکیب بتن آرمه و عرشه فولادی ساخته می‌شود. این نوع دال بتنی در ساختمان‌هایی با اسکلت فلزی کاربرد دارد و به دال کامپوزیت، سقف مرکب یا مختلط نیز می‌گویند.

دال بتنی کامپوزیت دارای انواع مختلفی از جمله سقف کامپوزیت فلزی، سقف کامپوزیت کرومیت، سقف کامپوزیت عرشه فولادی، روفیکس می باشد.

‏دال کامپوزیت به دلیل ترکیب بتن آرمه و عرشه فولادی، دارای مزایایی چون مقاومت بالا در برابر بارهای جانبی، کاهش عیوب در ساختار دال و کاهش هزینه‌های ساخت است. این نوع دال بتنی در ساختمان‌هایی با اسکلت فلزی و نیاز به مقاومت بالا، به ویژه در مناطق با بارهای وزن و بارهای جانبی بالا، کاربرد دارد.

دال بتنی متکی بر زمین

دال متکی بر زمین (Supported Slab on Grade)، نوعی دال بتنی است که به عنوان بخشی از فونداسیون ساختمان به کار گرفته می‌شود. در این روش، ستون و دیوار بر روی پی ساختمان اجرا شده و دال متکی بر زمین نیز روی لایه عایق رطوبت قرار داده می‌شود.

قالب‌بندی پایه ستون به عنوان تخته شیب‌نمای مورد استفاده در قالب دال نیز به کار می‌رود. این کار به منظور ایجاد یک سطح صاف و هم‌تراز برای دال بتنی است.

‏همچنین در این روش یک درز انبساط بین دیوار و دال بتنی تعریف می‌شود. این درز با تغییر دمای هوا، از ایجاد تنش بین دیوار و دال بتنی جلوگیری می‌کند. این درز همچنین به منظور ایجاد یک فضای خالی برای انبساط و انقباض دال بتنی در اثر تغییرات دمایی است.

‏دال متکی بر زمین به دلیل اینکه مستقیما روی زمین قرار می‌گیرد، نیازی به حفر زمین ندارد و به همین دلیل هزینه‌های ساخت آن کاهش می‌یابد. این روش همچنین به دلیل اینکه نیازی به شمع‌بندی و داربست نیست، ساده‌تر و سریع‌تر از دیگر روش‌ها است.

پی دال بتنی

‏پی دال بتنی (Slab Foundation) یک نوع فونداسیون ساختمان است که از یک دال بتنی تشکیل شده است. این دال بتنی به صورت یک صفحه یا لایه بتنی روی زمین ساخته می‌شود و به عنوان پی ساختمان به کار می‌رود.

‏پی دال بتنی به دو نوع دال روی زمین (Slab on Grade) و دال همکف (Grade Slab) تقسیم می‌شود. دال روی زمین مستقیما روی زمین ساخته می‌شود و نیازی به حفر زمین ندارد، در حالی که دال همکف روی لایه عایق رطوبت قرار داده می‌شود.

‏پی دال بتنی به دلیل ویژگی‌های خاص خود، گزینه‌ای محبوب در پروژه‌های مختلف است. این نوع فونداسیون به دلیل هزینه کم، سرعت اجرای بالا و مقاومت خوب در برابر فشار و رطوبت، در بسیاری از پروژه‌ها استفاده می‌شود.

دال بتنی نواری

دال نواری (Monolithic Slab on Grade) ‏ دومین دال بتنی روی زمین است که برای طراحی فونداسیون سطحی ساختمان‌ها استفاده می‌شود. در این حالت، ستون و دیوار بر روی دال بتنی قرار می‌گیرند.

سطحی بودن دال، ضخیم‌ تر بودن حاشیه نوار کنار دال، توزیع معتدل بار روی سازه از جمله مزایای دال بتنی نواری می باشد.

دال بتنی روی کانال

دال بتنی روی کانال (Slab on Channel) یک نوع دال بتنی است که روی یک کانال بتنی ساخته می‌شود. کانال بتنی یک لایه بتنی است که برای انتقال بار و فشار به زیرطبقات کانال ساخته می‌شود.

‏دال بتنی روی کانال به دو نوع دال بتنی روی کانال و دال بتنی روی کانال با پایه تقسیم می‌شود. دال بتنی روی کانال مستقیما روی کانال بتنی قرار داده می‌شود، در حالی که دال بتنی روی کانال با پایه روی پایه بتنی قرار داده می‌شود. دال بتنی روی کانال به دلیل ویژگی‌های خاص خود، گزینه‌ای محبوب در پروژه‌های مختلف است. این نوع دال بتنی به دلیل مقاومت خوب در برابر فشار و رطوبت، هزینه کم و سرعت اجرای بالا، در بسیاری از پروژه‌ها استفاده می‌شود.

دال بتنی پل

دال بتنی پل که با نام عرشه پل نیز شناخته می‌شود، صفحه‌ ای صلب و افقی از جنس بتن است که به عنوان سطح اصلی باربر پل عمل می‌کند. این دال بر روی تیرها، ستون‌ها یا طاق‌های پل قرار گرفته و وظیفه انتقال بارهای وارده از جمله ترافیک، وزن خود پل و بارهای محیطی (مانند برف و باد) به تکیه‌گاه‌های پل را بر عهده دارد.

دال عرشه به ضخامت ۲۰ سانتی‌متر، با بتن آرمه بر روی تیرهای فرعی ساخته می شود. قالب‌ها می‌توانند ماندگار یا غیرماندگار باشند.در این روش، دال عرشه بدون کمک تیرهای فرعی، در فاصله بین دو پایه پل ساخته می‌شود.

می‌توان از دال‌های توپر یا توخالی (با حفره‌های کروی یا چند وجهی برای کاهش وزن) استفاده کرد.بتن آرمه با میلگردهای پس تنیده، استحکام لازم را به این سیستم می‌بخشد.

دال بتنی توپر

دال بتنی توپر (Solid Slab) از جمله دال بتنی است که تمام ضخامت آن از بتن تشکیل شده است. این نوع دال معمولا برای ساخت سقف ساختمان‌های عمومی، صنعتی و تجاری استفاده می‌شود. چندین مزیت مهم از دال بتنی توپر شامل مقاومت و استحکام بالا، قابلیت تحمل بارهای سنگین، عمر طولانی و هزینه ساخت نسبتا پایین است. این مزایا از جمله ویژگی‌هایی هستند که این نوع دال را به گزینه‌ای مناسب برای ساختمان‌های مختلف تبدیل کرده‌اند.

دال بتنی توخالی

دال بتنی توخالی (Hollow-Core Slab) دارای فضای خالی و سوراخ‌های داخلی است. این سوراخ‌ها منجر به کاهش وزن و بهینه‌سازی استفاده از مواد می‌شوند، در حالی که استحکام و عملکرد دال را حفظ می‌کنند. از دال‌ بتنی توخالی برای ساخت سازه‌هایی که نیاز به وزن کمتر دارند، مانند پل‌ها یا ساختمان‌های بلندمرتبه، استفاده می‌شود. این امکان به مهندسان و معماران اجازه می‌دهد که سازه‌های سبکتری را طراحی کرده و از این دال‌های سبک و کارآمد برای ایجاد سازه‌های بلندمرتبه و پروژه‌هایی با نیازهای وزن کمتر بهره ببرند.

دال بتنی ترکیبی

دال بتنی ترکیبی (Combined Slab) از ترکیب مواد مختلفی مانند بتن مسلح و المان‌های فولادی استفاده می‌کند. دال بتنی ترکیبی به منظور بهبود استحکام، انعطاف‌پذیری و کاهش انرژی‌های مخرب ناشی از بارهای وارده بر سازه‌ها طراحی می‌شوند. استفاده از ترکیبی از بتن و فولاد در دال‌ها، امکانات متعددی را برای ایجاد سازه‌های پایدار و مقاوم تر در برابر نیروهای مختلف فراهم می‌کند.دال بتنی ترکیبی می‌توانند عملکرد بارگذاری، انعطاف‌پذیری و مقاومت برابر زلزله را بهبود بخشیده و از پتانسیل‌های طراحی سازه‌های مقاوم بهره ببرند.

دال بتنی درجا

دال بتنی درجا به طور مستقیم در محل پروژه و بر روی قالب‌های موقت ساخته می‌شود. در این روش، بتن، میلگرد و سایر مصالح مورد نیاز به محل پروژه منتقل شده و پس از آماده‌سازی قالب‌ها، بتن‌ریزی و آرماتور بندی در محل انجام می‌شود. دال‌ بتنی درجا برخلاف دال‌های بتنی پیش‌ساخته، در کارخانه تولید نمی‌شوند و به صورت یکپارچه در محل پروژه ساخته می‌شوند.

دال‌ بتنی درجا به دلیل اینکه در محل پروژه ساخته می‌شوند، از انعطاف‌پذیری بالایی در طراحی و اجرا برخوردار هستند. می‌توان از آنها برای ساخت انواع مختلف سقف‌ها با اشکال و ابعاد مختلف استفاده کرد.

دال‌ بتنی درجا به دلیل اینکه به طور یکپارچه در محل پروژه ساخته می‌شوند، از یکپارچگی سازه‌ای بالایی برخوردار هستند. این امر باعث می‌شود که دال در برابر بارهای وارده از مقاومت بیشتری برخوردار باشد.

دال‌ بتنی درجا به دلیل اینکه در محل پروژه ساخته می‌شوند، نیاز به حمل و نقل از کارخانه به محل پروژه را ندارد اما زمان اجرای طولانی‌تری نسبت به دال‌ بتنی پیش‌ساخته دارد. اجرای دال بتنی درجا نیاز به تخصص و مهارت بیشتری نسبت به دال بتنی پیش‌ساخته دارد و همچنین دال بتنی درجا به شرایط آب و هوایی مطلوب نیاز دارد. در شرایط آب و هوایی نامناسب مانند بارندگی یا یخبندان، ممکن است کیفیت اجرا تحت تاثیر قرار گیرد.

دال بتنی کتیبه‌ ای

دال بتنی با سرستون و یا کتیبه، در صورت استفاده از دال های تخت در دهانه های بزرگ یا تحت تاثیر بارهای سنگین، ممکن است برای انتقال برش در محل اتصال به ستون دچار مشکل شود که این حالت گسیختگی اصطلاحا برش منگنه ای یا پانچ گفته می‌شود. برای رفع این مشکل، معمولا از کتیبه یا سرستون استفاده می‌شود. کتیبه به‌عنوان یک نوع تقویت محسوب می‌شود که با افزایش ضخامت دال برای افزایش مقاومت خمشی آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر افزایش ظرفیت برشی دال، کتیبه و یا سرستون می‌توانند خیز و تغییر شکل‌های ایجاد شده در دال را نیز کاهش دهند.

دال بتنی کف ساختمان

دال بتنی کف ساختمان نوعی سازه بتنی است که به عنوان پایه‌ای برای ساخت کف‌ ساختمان استفاده می‌شود. این نوع دال‌ها عموما به صورت مربع یا مستطیلی شکل و از بتن مسلح ساخته می‌شوند. دال بتنی کف ساختمان به عنوان بخشی اساسی از زیرسازی ساختمان، بارهای ناشی از ساختار، میانگین و تجهیزات را به ساختمان منتقل می‌کند.

در مراحل ساخت، دال بتنی کف ساختمان ابتدا به عنوان پایه کف و جهت توزیع بارهای ناشی از ساختار ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. سپس روی آن لایه‌های مختلفی از ساختار کف ایجاد می‌شود از جمله عایق حرارتی، لایه‌های شن و ماسه و در نهایت پوشش نهایی مانند کاشی یا پارکت.

کاربرد دال بتنی

کاربرد دال بتنی که یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد در صنعت ساختمان است، بسیار زیاد می باشد. این دال‌ها بتنی از صفحات تخت بتنی تشکیل می‌شوند و در انواع سازه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از کاربردهای اصلی دال‌ بتنی عبارتند از:

• ساخت سقف و کف ساختمان با دال بتنی
• ساخت فونداسیون با دال بتنی
• ساخت بالکن با دال بتنی
• تونل‌ سازی با دال بتنی
• ساخت عرشه پل با دال بتنی
• روسازی جاده با دال بتنی
• ساخت پیاده‌ رو و سنگ‌ فرش با دال بتنی

ساخت سقف و کف ساختمان با دال بتنی

دال‌های بتنی به عنوان سقف در انواع مختلف ساختمان‌ها از جمله مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دال‌ها می‌توانند به صورت صاف، راه‌راه یا با اشکال هندسی مختلف اجرا شوند.

از دال‌های بتنی می‌توان به عنوان کف در ساختمان‌های مختلف استفاده کرد. این نوع کف‌ها به دلیل مقاومت بالا، عمر طولانی و سهولت نظافت، گزینه مناسبی برای فضاهای مختلف هستند.

ساخت فونداسیون با دال بتنی

فونداسیون بتنی، زیربنای اصلی هر سازه است و وظیفه انتقال بار آن به زمین را بر عهده دارد. دال‌های بتنی به دلیل مقاومت فشاری بالا، انتخابی ایده‌آل برای ساخت فونداسیون در انواع مختلف خاک و اقلیم هستند.

ساخت بالکن با دال بتنی

بالکن‌ها، فضایی اضافی به خانه‌ها اضافه می‌کنند و مکانی برای استراحت و لذت بردن از فضای بیرون هستند. دال‌های بتنی به دلیل مقاومت بالا در برابر باد و باران، گزینه مناسبی برای ساخت بالکن در طبقات مختلف ساختمان‌ها هستند.

تونل سازی با دال بتنی

در ساخت تونل‌ها از دال‌های بتنی به عنوان پوشش نهایی یا به عنوان بخشی از سازه اصلی استفاده می‌شود. مقاومت بالا، دوام و نفوذپذیری کم بتن، این ماده را به انتخابی ایده‌آل برای تونل‌سازی تبدیل کرده است.

ساخت عرشه پل با دال بتنی

عرشه پل، سطحی است که بارهای ترافیکی را تحمل می‌کند و به عنوان مسیر عبور و مرور وسایل نقلیه عمل می‌کند. دال‌های بتنی به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، لرزش و سایش، نقش مهمی در ساخت عرشه پل‌ها ایفا می‌کنند.

روسازی جاده با دال بتنی

از دال‌های بتنی می‌توان به عنوان لایه‌ای در روسازی جاده‌ها استفاده کرد. این نوع روسازی به دلیل مقاومت بالا، عمر طولانی و سهولت نگهداری، گزینه‌ای مقرون به صرفه برای جاده‌ها با ترافیک سنگین است.

ساخت پیاده‌ رو و سنگ‌ فرش با دال بتنی

دال‌های بتنی به دلیل تنوع در رنگ، طرح و بافت، می‌توانند برای ساخت پیاده‌روها و محوطه‌سازی حیاط‌ها و باغ‌ها مورد استفاده قرار بگیرند. این نوع پیاده‌روها و سنگ‌فرش‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و لغزندگی، گزینه مناسبی برای فضاهای پیاده‌روی هستند.

دتایل دال بتنی

دتایل دال بتنی یک نقشه دقیق و مصور است که جزئیات اجرای یک دال بتنی را مشخص می‌کند. این نقشه شامل ابعاد دال، نوع بتن، میلگرد گذاری، قالب‌بندی، فواصل درز انبساط، نحوه بتن‌ریزی، عایق‌بندی و آب‌بندی، و زهکشی است. ‏دیتیل دال بتنی توسط مهندسان عمران یا طراحان سازه تهیه می‌شود و باید با دقت و ظرافت کامل ترسیم شود. این نقشه به مجریان و مهندسان کمک می‌کند تا دالی با کیفیت، ایمن و مطابق با الزامات طراحی اجرا کنند.

‏دیتیل دال بتنی در مراحل مختلف اجرای دال از جمله خرید مصالح، آماده‌ سازی محل، اجرای میلگرد گذاری، قالب‌بندی، بتن‌ریزی، عیب‌یابی و رفع نواقص استفاده می‌شود. این نقشه از بروز خطاها و نواقص در مراحل مختلف ساخت دال جلوگیری می‌کند و به افزایش طول عمر و کارایی آن کمک می‌کند.

ابعاد و ضخامت دال بتنی

ابعاد و ضخامت دال بتنی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• نوع کاربری دال بتنی
• بارهای وارده دال بتنی
• دهانه دال بتنی
• نوع مصالح دال بتنی
• ملاحظات اقتصادی دال بتنی

ابعاد دال بتنی برای یک سقف مسکونی با ابعاد دال بتنی برای یک جاده یا پل متفاوت خواهد بود. دال بتنی باید به گونه‌ای طراحی شود که بتواند تمام بارهای وارده بر آن، از جمله وزن خود دال، بارهای زنده (مانند مبلمان و افراد) و بارهای مرده (مانند دیوارها و تجهیزات) را تحمل کند. دهانه، فاصله بین تکیه‌گاه‌های دال بتنی است. هر چه دهانه بزرگتر باشد، به دال بتنی ضخیم‌تر و میلگردهای بیشتر نیاز است.

نوع بتن، میلگرد و قالب مورد استفاده در ابعاد دال بتنی تاثیرگذار خواهد بود. ابعاد دال بتنی باید با توجه به ملاحظات اقتصادی نیز انتخاب شود. به طور کلی، هر چه دال بتنی ضخیم‌تر و بزرگتر باشد، هزینه ساخت آن نیز بیشتر خواهد بود. در اینجا چند نمونه از ابعاد متداول دال بتنی برای کاربردهای مختلف آورده شده است:

• سقف مسکونی، ضخامت ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر، دهانه ۳ تا ۶ متر
• سقف تجاری، ضخامت ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر، دهانه ۴ تا ۸ متر
• سقف صنعتی، ضخامت ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر، دهانه ۶ تا ۱۲ متر
• جاده، ضخامت ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر، عرض متغیر
• پل، ضخامت ۳۰ تا ۸۰ سانتی‌متر، دهانه متغیر

محاسبه میلگرد دال بتنی

مراحل کلی محاسبه میلگرد دال بتنی شامل جمع‌ آوری اطلاعاتی نظیر ابعاد دال، نوع بارگذاری، مشخصات بتن و خاک و ملاحظات آیین‌نامه‌ای است. سپس با تعیین بارهای وارده و تحلیل تنش و خیز، طراحی میلگرد گذاری انجام می‌شود و در نهایت، نقشه میلگرد گذاری برای اجرای صحیح تهیه می‌گردد. این روند به مهندسان کمک می‌کند تا دالی ایمن و بادوام طراحی و اجرا کنند. ‏محاسبه میلگرد دال بتنی به روش های مختلفی انجام می شود:

• روش سرانگشتی میلگرد دال بتنی
• روش دقیق میلگرد دال بتنی

روش سرانگشتی میلگرد دال بتنی

در روش سرانگشتی برای هر مترمربع زیربنا به ۹ کیلوگرم میلگرد فونداسیون نیاز است.

‏روش دقیق میلگرد دال بتنی

روش دقیق شامل محاسبه میلگردهای طولی، عرضی و تقویتی با در نظر گرفتن عواملی مانند کاور، خم میلگرد و فواصل میلگردها.

۱- ‏محاسبات کلی برای ساختمان

• ۴۰ تا ۵۳ کیلوگرم آرماتور برای هر متر مربع (بتن آرمه)
• ۸ تا ۱۲ کیلوگرم میلگرد برای هر متر مربع زیربنا
• ۱۲ تا ۱۸ کیلوگرم میلگرد برای ستون ها (هر متر مربع زیربنا)

۲- ‏مساحت و تعداد میلگردها

• مساحت حداقل میلگرد: ضرب عرض و عمق نوارها در ۰.۰۰۲۵
• ‏تعداد میلگردها: تقسیم مساحت حداقل بر πr^2

۳- وزن میلگرد سقف

• ۱۰ تا ۱۶ کیلوگرم برای هر متر مربع (دال بتنی توپر)
• ‏۸ تا ۱۰ کیلوگرم برای هر متر مربع (کامپوزیت)
• ۵ تا ۷ کیلوگرم برای هر متر مربع (تیرچه بلوک)

۴- ‏وزن میلگرد ستون

با توجه به ابعاد و نوع ستون توسط مهندس محاسبه می شود.

‏این محاسبات به مهندسان و مجریان کمک می‌کند تا دالی با کیفیت، ایمن و بادوام طراحی و اجرا کنند.

مزایای دال بتنی

دال‌ بتنی پیش‌ساخته دارای مزایا ویژه‌ای هستند این روش ساخت از سرعت اجرای بالا، کنترل دقیق‌تر کیفیت بتن، مقاومت بیشتر و عدم تحت‌تأثیر بودن از شرایط آب و هوایی برخوردار است. همچنین در پروژه‌های بزرگ اقتصادی‌تر هستند، نیاز به نیروی کار ماهر کمتری دارند و نیازی به انجام آزمایش‌های برجای برای بتن ندارند. برخی از این مزایا عبارتند از:

• سقف دال بتنی به دلیل ساختار یکپارچه خود، مقاومت خمشی و برشی بالایی دارد که آن را به انتخابی ایده‌آل برای پروژه‌های با بارهای سنگین تبدیل می‌کند.
• سقف دال بتنی به دلیل ماهیت صلب و یکپارچه خود، در برابر زمین لرزه از ثبات و استحکام بالایی برخوردار است.
• سقف دال بتنی به طور مستقیم در محل پروژه ساخته می‌شود و نیازی به حمل و نقل مصالح از فواصل دور نیست، که این امر به نوبه خود منجر به کاهش هزینه‌های حمل و نقل می‌شود.
• سقف دال بتنی به طور طبیعی عایق صدا است و می‌توانند به طور قابل توجهی از ورود و انتشار صدا به داخل و خارج از ساختمان جلوگیری کنند.
• سقف دال بتنی به دلیل مقاومت بالا در برابر عوامل فرسایش و پوسیدگی، عمر مفید بسیار طولانی دارد و می‌توانند برای دهه‌ها بدون نیاز به تعمیرات اساسی مورد استفاده قرار گیرند.
• سقف دال بتنی در برابر آتش‌سوزی بسیار مقاوم است و می‌توانند به عنوان یک مانع حریق عمل کنند و از گسترش آتش به سایر قسمت‌های ساختمان جلوگیری کنند.
• سقف دال بتنی می‌توانند به سرعت و به طور کارآمد در محل پروژه ساخته شوند، که این امر به نوبه خود منجر به کوتاه شدن زمان ساخت و ساز و صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.
• سقف دال بتنی به نسبت بقیه سقف‌ها به مصالح کمتری نیاز دارد و به دلیل استفاده از میلگرد به مقدار محدود، نوسان قیمت آهن روی آن تاثیر چندانی نمی‌گذارد.

‏این مزایا سقف دال بتنی را به انتخابی ایده‌آل برای مهندسان و مجریان ساخت و ساز تبدیل می‌کند.

معایب دال بتنی

در کنار مزایای سقف دال بتنی، معایب آن نیز وجود دارد که باید در هنگام طراحی و اجرای پروژه‌ها در نظر گرفته شود.

‏سقف دال بتنی به دلیل ساختار یکپارچه خود، در هنگام اجرای آن ممکن است با مشکلاتی مانند خمیدگی، ترکیدگی و غیره مواجه شود. این مشکلات می‌توانند به دلیل عوامل مختلفی مانند شرایط آب و هوایی، نوع بتن و غیره باشد.

برخلاف مقاومت خمشی و برشی بالا در سقف دال بتنی، مقاومت کششی آن به نسبت بقیه سقف‌ها کمتر است. این امر می‌تواند به دلیل ساختار یکپارچه بتن باشد که در هنگام کشش، مقاومت آن کاهش می‌یابد.

سقف دال بتنی به دلیل ساختار یکپارچه خود، وزن بسیار زیاد دارد. این امر می‌تواند به دلیل استفاده از بتن و میلگرد در ساخت آن باشد. وزن زیاد سقف دال بتنی می‌تواند به مشکلاتی مانند کمرشکنی، خمیدگی و غیره منجر شود.

‏این معایب سقف دال بتنی می‌توانند به مهندسان و مجریان ساخت و ساز در هنگام طراحی و اجرای پروژه‌ها کمک کنند تا به بهترین شیوه ممکن سقف دال بتنی را اجرا کنند.

اجرای دال بتنی

سقف دال بتنی به عنوان یکی از متداول‌ترین انواع سقف در صنعت ساخت و ساز، به دلیل مزایای متعددی از جمله مقاومت بالا، پایداری، سرعت اجرا و مقرون به صرفه بودن، مورد توجه مهندسان و سازندگان قرار می‌گیرد.

اجرای این نوع سقف شامل مراحلی است که باید با دقت و ظرافت کامل انجام شوند تا از استحکام، ایمنی و عملکرد مناسب آن اطمینان حاصل شود. مراحل اصلی اجرای دال بتنی به شرح زیر می باشد:

• قالب‌ بندی سقف دال بتنی
• آرماتور بندی سقف دال بتنی
• بتن‌ ریزی سقف دال بتنی
• برچیدن پایه‌های اطمینان

قالب‌ بندی سقف دال بتنی

در این مرحله، قالب‌ های چوبی، پلاستیکی یا فلزی برای دال بتنی نصب می‌شوند. معمولا از قالب‌های فلزی به دلیل وزن بالای دال استفاده می‌شود و این قالب‌ ها باید به‌ گونه‌ ای طراحی شوند که بتوانند آرماتورها و بتن را به‌خوبی نگه‌ دارند.

آرماتور بندی سقف دال بتنی

آرماتور بندی که یکی از مهمترین مراحل اجرای سقف دال بتنی است، باید به درستی و به طور اصولی صورت گیرد. آرماتورها از میلگردهای تقویت‌کننده فولادی تشکیل می‌شوند. آرماتورها به طور استراتژیک برای ایجاد استحکام کششی و جلوگیری از ترک‌ها در سقف دال بتنی استفاده می‌شوند. آرماتورها باید طبق ضوابط و استانداردهای میلگردگذاری قرار گیرند.

بتن‌ ریزی سقف دال بتنی

بتن ریزی سقف دال بتنی یکی از مهمترین مراحل اجرای سقف دال بتنی است و باید به درستی و به صورت اصولی انجام شود.

در بتن ریزی باید بتن در نزدیکی محل نهایی خود ریخته شود تا از جدایی دانه‌ها جلوگیری شود و همچنین بتن باید تمام فضاهای بین آرماتورها را پوشش دهد.

برچیدن پایه‌های اطمینان

در این مرحله، پایه‌های اطمینان از زیر سقف برداشته می‌شوند. این کار باید با رعایت مقررات ملی ساختمان و شرایط جوی انجام شود.

با رعایت این مراحل، سقف دال بتنی شما به خوبی اجرا خواهد شد.

کلام آخر

در این مقاله به بررسی دال بتنی، انواع و کاربرد آن پرداختیم و دانستیم که دال بتنی یکی از مواد ساختمانی محبوب و پرکاربرد است که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، در صنعت ساخت و ساز به نقش مهمی پرداخته است.

استفاده از دال بتنی در ساخت و ساز ساختمان‌ها، پل‌ها، بنادر، مخازن آب و فاضلاب، مسیرهای ارتباطی و سازه‌های دیگر، به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد آن، بهبود عملکرد و ایمنی این سازه‌ها را تضمین می‌کند. همچنین، دال بتنی به عنوان یک ماده ساختمانی پایدار و پرقدرت، مقاومت بالایی در برابر فشار، خوردگی و تغییرات دما دارد که آن را به گزینه‌ای مطمئن و مقرون به صرفه برای پروژه‌های مختلف ساختمانی تبدیل کرده است.

در نتیجه، دال بتنی به عنوان یکی از مواد ساختمانی با عمر طولانی و عملکرد بالا، اهمیت بسیاری در صنعت ساخت و ساز دارد و می‌تواند به بهبود کیفیت و ایمنی سازه‌ها کمک کند. از این رو، استفاده از دال بتنی به عنوان یک گزینه هوشمندانه و پایدار برای پروژه‌های ساختمانی توصیه می‌شود.