نمای ساختمان (۱۲ نوع) + انواع، مصالح و اصول طراحی نمای ساختمان

نمای ساختمان چیست و انواع نمای ساختمان کدامند؟ نمای ساختمان چه سبک هایی دارد؟ اصول طراحی نمای ساختمان چیست ؟ مصالح نمای ساختمان کدامند و مهم ترین تجهیزات و ابزار نمای ساختمان چه چیزهایی هستند؟ برای تعمیر و نگهداری از نمای ساختمان چه اقداماتی لازم است؟

یک معمار در ساختمان سازی و اجرای مراحل ساخت ساختمان همان اندازه که به فونداسیون، اسکلت، ستون و غیره اهمیت می دهد، نمای ساختمان را نیز باید مهم بشمارد. زیرا نمای ساختمان در واقع معرف هویت ساختمان است که اگر نماسازی آن به طور اصولی و با مناسب ترین مصالح ساختمانی مربوط به نماکاری اجرا نشود، نه تنها از ارزش ساختمان کاسته می شود، بلکه در زیبایی ساختمان و حتی زیبایی منطقه نیز تاثیر منفی می گذارد.

اگر شما هم اهمیت نمای ساختمان را درک کرده اید، در این مقاله همراه ما باشید تا با هم به بررسی اصول طراحی و اجرای نمای ساختمان، انواع سبک نمای ساختمانی، انواع نمای ساختمان و مصالح نمای ساختمانی بپردازیم .

نمای ساختمان

نمای ساختمان یا Building Facade علاوه بر اینکه معرف هویت و کاربری نوع ساختمان است و بر زیبایی ساختمان و همچنین زیبایی منطقه تاثیر می گذارد، نقش مهمی در ارزش آن ساختمان نیز دارد.

معمار و طراح نما که طراحی نمای ساختمان را بر عهده دارد، می تواند با توجه به نوع کاربری ساختمان، سبک انتخابی نما و همچنین مصالح نمای ساختمان، طرح نمای ساختمان را به گونه ای ارائه دهد که ارزش آن را چندین برابر کند. به عنوان مثال ارزش نمای ساختمانی که در آن فقط یک نوع متریال و مصالح نمای ساختمانی مثل سیمان به کار رفته باشد، پایین تر از نمای ساختمانی است که در آن بعد از سیمان کاری، رنگ آمیزی نما صورت گرفته و چوب پلاست، شیشه لمینت و فلاشینگ نصب شده باشد.

عایق کاری از دیگر عواملی است که بر ارزش نمای ساختمان تاثیر می گذارد، به همین منظور می توان از انواع عایق ساختمانی مثل پوشش نانو نما، بهره مند شد. ضمن اینکه نمای ساختمان به عنوان یک پوشش برای ساختمان باید عایق صوتی، عایق حرارتی و عایق رطوبتی خوبی نیز باشد.

نمای ساختمان را از دو منظر نمای بیرونی ساختمان و نمای داخلی ساختمان می توان مورد بررسی قرار داد، که در ادامه هر یک را توضیح خواهیم داد.

نمای بیرونی ساختمان

نمای بیرونی ساختمان در واقع قسمت های بیرونی یک ساختمان است که می تواند نظر هر فردی را در نگاه اول به خودش جلب کند و حتی بالعکس. نمای بعضی از ساختمان ها که عموما هم توسط سازندگان شخصی طراحی و اجرا می شوند، نه تنها نظر خریداران و رهگذران را به خودشان جلب نمی کنند، بلکه به دلیل عدم خلاقیت در طراحی نما و مجهول بودن هویت نمای ساختمان، حس بدی را ایجاد می کنند.

نمای بیرونی ساختمان شامل مصالح نمای ساختمانی مثل سنگ نما، سرامیک نما، اِلِمان های به کار رفته در نمای ساختمان مثل درب ورودی و پنجره ها و همچنین ابزارهای نما مثل تاج نما، سردر نمای ساختمان می شود.

نورپردازی نمای بیرونی ساختمان، می تواند ساختمان را به اثری هنری در شب تبدیل کند. از آنجایی که زیبایی نمای بیرونی ساختمان تاثیر مستقیمی بر ارزش ساختمان در زمان معامله و همچنین زیبایی منطقه دارد، مراقبت و نگهداری از آن بسیار مهم است. برای نگهداری و مراقبت از نمای بیرونی ساختمان می توان از تجهیزات مربوط به تعمیر و نگهداری نمای ساختمان بهره برد.

نمای داخلی ساختمان

نمای داخلی ساختمان مربوط به فضای داخلی ساختمان می باشد که معمولا زیر نظر معمار و طراح دکوراسیون طبق سلیقه مالک، طراحی می شود.

بالعکس نمای بیرونی ساختمان که در دید عموم است، فضای داخل ساختمان محصور شده است و فقط افرادی که در آن ساکن هستند و یا در آنجا رفت و آمد دارند، آن را می بینند.

نمای داخلی ساختمان با توجه به نوع کاربری آن، به سبک های متفاوتی مثل مدرن، کلاسیک، نئوکلاسیک و غیره می تواند طراحی و اجرا شود.

انتخاب بسیاری از مالکین ساختمان هایی که به هدفی خاص مثلا کافه، رستوران، باغ رستوران یا حتی ویلا، طراحی و ساخته شده اند، این است که از سبک خاصی از معماری هم در نمای بیرونی ساختمان و هم در نمای داخلی ساختمان استفاده کنند. به عنوان مثال ویلایی که نمای بیرونی آن به درخواست مالک، به سبک نئوکلاسیک طراحی و اجرا شده است، در نمای داخلی ساختمان و دکوراسیون داخلی آن به سبک نئوکلاسیک اجرا می شود. البته هیچ اجباری در اجرای نمای داخلی ساختمان و نمای بیرونی آن به یک سبک نیست.

نماسازی ساختمان

نماسازی ساختمان شامل مراحل طراحی نما، زیرسازی نما و همچنین اجرای نما می باشد که از آن می توان به عنوان یکی از مهمترین مراحل ساخت ساختمان، یاد کرد. هر مرحله از نماسازی ساختمان باید به صورت اصولی و با رعایت قوانینی که از سمت شهرداری برای معماران و به طور کلی هر فردی که به ساخت و ساز ساختمان می پردازد، انجام شود.

از مهمترین قوانین مربوط به نماسازی ساختمان می توان اشاره ای به موارد زیر داشت:

• استفاده مجریان و کارگران از وسایل ایمنی
• استفاده از حفاظ ایمنی در محل تخلیه بار در طبقات
• عدم استفاده از قطعات سنگین در نمای ساختمان
• اسکوپ نمای ساختمان
• استفاده از مصالح نمای ساختمانی متناسب با شرایط اقلیمی منطقه
• مقاوم بودن نمای ساختمان در هنگام زلزله
• مقاوم بودن نمای ساختمان در برابر آتش سوزی
• مقاوم بودن نمای ساختمان در برابر باد و طوفان
• عایق رطوبتی بودن نمای ساختمان
• عایق صوتی بودن نمای ساختمان

نماکاری ساختمان

نماکاری ساختمان اصطلاحی است که از آن برای اجرای انواع متریال و مصالحی که در نمای یک ساختمان به کار می روند، استفاده می شود. بسته به نوع سبک نمای ساختمان و همچنین مصالح نمای ساختمانی، نماکاری ساختمان متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال سنگ نما، سیمان نما و سرامیک نما از مهمترین مصالح ساختمانی هستند که از آنها برای نماکاری رومی استفاده می شود.

در بین معماران و طراحان نمای ساختمانی که در ایران به نماکاری ساختمان مشغول هستند، بعضی از انواع نماکاری محبوبیت بیشتری به نسبت دیگر انواع دارند، که در ادامه لیستی از محبوب ترین آنها را خواهیم داشت:

• سنگ کاری نمای ساختمان
• سیمان کاری نمای ساختمان
• سرامیک کاری نمای ساختمان
• کاشی کاری نمای ساختمان
• آجر کاری نمای ساختمان

طراحی نمای ساختمان

طراحی نمای ساختمان یکی از مراحل ساخت ساختمان است که باید زیر نظر معمار و فردی متخصص به طور اصولی انجام شود. اصول طراحی نمای ساختمان طبق قوانین و ضوابط شهرداری تعیین می شود و طراح نما موظف است که با در نظر گرفتن قوانین شهرداری برای ساختمان سازی، نمایی را طراحی کند که معرف نوع کاربری ساختمان باشد. به عنوان مثال رنگ آمیزی نمای ساختمان یک مهدکودک با یک ساختمان اداری متفاوت خواهد بود و به راحتی می تواند، بیانگر نوع کاربری ساختمان باشد.

طراحی نما اصولی دارد که از مهمترین اصول طراحی نمای ساختمان می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• انتخاب سبک نمای ساختمان با توجه به قوانین شهرداری و نوع کاربری ساختمان
• نورپردازی نما متناسب با سبک نمای ساختمان
• حفظ فرهنگ و هویت منطقه
• استفاده از مصالح نمای ساختمانی متناسب با شرایط جوی منطقه
• سبک و قابل اجرا بودن نمای ساختمان
• رعایت تناسب و تعادل در بین ابزارهای نمای ساختمان
• انسجام و یکپارچگی نمای ساختمان
• انتخاب رنگ مناسب برای نمای ساختمان
• عایق بودن نمای ساختمان
• برآورد هزینه نماسازی ساختمان

به جز مواردی که در بالا ذکر شده اند، می توان از ترکیب متریال متفاوت با یکدیگر در نمای ساختمان، برجسته سازی یک بخش از نما و اقدامات خلاقانه دیگری در طراحی نمای ساختمان بهره برد.

انواع سبک نمای ساختمان

انواع سبک نمای ساختمان را اگر بخواهیم معرفی کنیم، باید به بررسی سبک های مختلف نما، از جمله نمای رومی، نمای مدرن، نمای کلاسیک، نمای پست مدرن، نمای مینیمال، نمای نئوکلاسیک، نمای اسلامی، نمای ایرانی و نمای سنتی بپردازیم.

هر یک از انواع سبک نمای ساختمان، ویژگی هایی مختص به خودش را دارد که آن را از دیگر سبک ها متمایز می سازد. از مهمترین ویژگی هایی که در هر سبک از نمای ساختمان باید مورد بررسی قرار بگیرد، می توان به جزئیات و ابزارهای به کار رفته در نما، مصالح ساختمانی و متریال مربوط به نمای ساختمان، حفظ تقارن و یا عدم تقارن اِلِمان ها و همچنین رنگ نمای ساختمان اشاره نمود. در ادامه هر یک از انواع سبک نمای ساختمانی ذکر شده را معرفی و بررسی خواهیم کرد.

نمای رومی

نمای رومی یا Roman Facade الهام گرفته از معماری روم و یونان باستان است که امروزه هم به تنهایی و هم در کنار سبک های دیگری قابل اجرا می باشد. به عنوان مثال نمای رومی ساده، نمای رومی ایرانی، نمای رومی مدرن و نمای رومی کلاسیک در صورت تبعیت از ضوابط و قوانین شهرداری برای ساختمان های مختلف با کاربری های متفاوت مانند نمای رومی ویلا، نمای رومی ساختمان و غیره قابل اجرا می باشد.

ایجاد حس قدرت و ابهت مهم ترین شاخصه ای است که نمای رومی را از نمای ساختمان های دیگر متمایز می سازد و عوامل بسیاری مثل متریال نمای رومی، جزئیات و ابزارهای مربوط به این نما، طراحی و ساخت آن و همچنین سبک نورپردازی نما، در ایجاد این حس نقش دارند.

مصالح ساختمانی مختلفی مثل سنگ، سیمان و سرامیک می توانند در ساخت و اجرای نمای رومی به کار روند اما از بین این مصالح، سنگ محبوب ترین نوع آن است چرا که سنگ به کار رفته در نما و همچنین ابزارهای نما، این نما را مجلل و باشکوه می سازد. اما از آن جایی که سنگ جز مصالح ساختمانی گران قیمت به حساب می آید، بسیاری از سازندگان برای اجرای نمای رومی، ترجیح می دهند از سیمان یا سرامیک که به نسبت سنگ مقرون به صرفه هستند، استفاده کنند.

در نمای رومی پیش ساخته برای ساخت ابزارهای مربوط به این نما، از فوم نسوز پلی استایرن، یونولیت و روکش بتن پلیمری استفاده می شود که با وجود طول عمر کمتری که نسبت به نمای رومی با مصالح ساختمانی دارد، مقرون به صرفه است و اجرای راحتی نیز دارد.

به طور کلی از ویژگی های نمای رومی، می توان اشاره ای به موارد زیر داشت:

• روشن بودن رنگ نمای رومی
• تقارن بین اِلِمان های نمای رومی
• نورپردازی مخصوص نمای رومی
• استفاده از ابزارهای مخصوص نمای رومی
• اجرای سقف و پنجره های بلند
• اجرای قوس های گرد و پهن در اطراف درب ها و پنجره

نمای مدرن

نمای مدرن یا Modern Facade و به طور کلی سبک مدرن در معماری بیانگر زیبایی و سادگی است. سادگی نمای مدرن توجه به ظرافت به دور از هرگونه پیچیدگی در نمای ساختمانی که به سبک مدرن طراحی شده است، این نما را به نمایی محبوب و پرطرفدار در بین معماران و حتی عموم افرادی که سررشته ای از معماری ندارند، تبدیل کرده است.

انعطاف پذیری در طراحی نمای مدرن یکی دیگر از دلایل محبوبیت این نمای ساختمانی در بین معماران است. زیرا طراحی این سبک از نما برای ساختمان های مختلف می تواند بر تغییرات فرهنگی و اجتماعی یک منطقه منطبق گردد. به عنوان مثال نمای مدرن ساده از محبوب ترین سبک های نمای مدرن محسوب می شود که معماران بسیاری برای طراحی نمای ساختمان با هر نوع کاربری از آن بهره می برند. مثلا می توان نمای ویلا، باغ ویلا، آپارتمان، بیمارستان، مغازه، ساختمان تجاری و حتی سوله و کارخانه را به سبک مدرن طراحی کرد.

سبک اجرای مصالحی که در نمای مدرن به کار می روند، بسیار مهم است. در این سبک، متریال و مصالح مختلفی مثل سنگ، سرامیک، کرتین وال و شیشه، چوب و ترموود، بتن اکسپوز، سیمان، آجر، سمنت برد، اچ پی ال و کامپوزیت آلومینیوم چه به صورت تکی و چه به صورت ترکیبی برای نمای ساختمان قابل اجرا می باشند.

از مهمترین ویژگی های نمای مدرن، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• عدم تقارن اِلِمان ها در نمای مدرن
• اجرای پنجره های بزرگ عمودی و افقی
• اجرای حجم های مستطیلی، مکعبی و استوانه ای در نمای مدرن
• اجرای بالکن های باکسی شکل بیرون آمده از نما
• ترکیب رنگ روشن نما با رنگ هایی مثل قهوه و خاکستر

نمای کلاسیک

نمای کلاسیک یا Classic Facade نشانی از قدمت معماری است. هر کشوری مثل ایران، روم، فرانسه و ژاپن که قدمت طولانی در معماری دارند، صاحب سبک کلاسیک در معماری نیز هستند. در واقع می توان گفت سبک نمای کلاسیک در هر کشور، سمبلی از اصالت و قدمت معماری آن کشور است، اما بسیاری به اشتباه نمای کلاسیک و نمای رومی را با یکدیگر یکی می دانند.

نمای ساختمانی که به سبک کلاسیک طراحی می شود، می تواند با توجه به کاربری که دارد مثلا نمای کلاسیک ساختمان، نمای کلاسیک ویلا، نمای کلاسیک تجاری و نمای کلاسیک مغازه متفاوت باشد. در واقع هر یک از این ساختمان ها می توانند با متریال های مخصوص این نوع نما، به سبک کلاسیک ساده، مدرن، ایرانی و رومی طراحی و اجرا شوند.

سنگ، محبوب ترین متریال برای اجرای این نوع نما است، چون سنگ به راحتی می تواند نما را به یک نمای مجلل و اصیل تبدیل کند. درست است که سنگ جز مصالح ساختمانی گران قیمت محسوب می شود، اما از آنجایی که علاوه بر زیبایی و مقاومت بالایی که در برابر تغییرات آب و هوایی دارد، ابزار پذیر نیز می باشد. ابزار پذیر بودن سنگ، این امکان را می دهد که جزئیات با ظرافت بیشتری اجرا شوند. بسیاری از معماران به علت گران قیمت بودن سنگ نما، از مصالح دیگری مانند سیمان، سرامیک، آجر، سمنت برد و بایرامیکس نیز برای اجرای نما استفاده می کنند.

از مهمترین ویژگی های نمای کلاسیک، این نمای ساختمانی محبوب می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• توجه به جزئیات در نمای کلاسیک
• حفظ تقارن در نمای کلاسیک
• اجرای ستون های بلند در نمای کلاسیک
• اجرای تاج نمای کلاسیک
• اجرای سرستون گرد یا مربعی
• اجرای پاستون گرد یا مربعی
• رنگ روشن نمای ساختمان

نمای پست مدرن

نمای پست مدرن یا Post Modern Facade نشات گرفته از خصوصیات تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هر جامعه ای است. در معماری به سبک پست مدرن علاوه بر در نظر گرفتن و توجه به معماری قدیمی هر منطقه، به معماری بومی و امروزی آن منطقه نیز توجه می شود.

معمارانی که سبک پست مدرن سبک انتخابی آنها است، آزادی عمل بیشتری در طراحی و اجرای نمای پست مدرن دارند. همین موضوع باعث شده است این نوع نمای ساختمانی بیانگر اندیشه های معمار و طراح نما باشد. به عبارت دیگر می توان گفت، طراحی و اجرای خطوط و اشکال هندسی در این نما از قاعده و قانون خاصی پیروی نمی کند و کاملا نشات گرفته از ذهنیت و اندیشه های طراح نما است.

با وجود اینکه طراحی نمای ساختمان به سبک پست مدرن در دهه های ۵۰ تا ۷۰ شمسی مورد توجه معماران در ایران قرار گرفت، اما رفته رفته اجرای نمای پست مدرن در ایران به خصوص در شهرهای بزرگ، کمتر شد. از مهمترین دلایلی که طراحی و اجرای این نمای ساختمانی محدود شده است، ضوابط و قوانین شهرداری است. کارشناسان شهرداری بر این باور هستند که طرح نمای ساختمانی که به سبک پست مدرن طراحی و اجرا می شود، با بافت های شهری و به طور کلی شهرسازی مطابقت ندارد، مگر برای اماکن تفریحی مثل سینما ها.

از مهمترین ویژگی های نمای پست مدرن می توان اشاره ای به موارد زیر داشت:

• عدم تقارن در نما
• خطوط و اشکال هندسی متنوع در نما
• ترکیب رنگ های روشن با دیگر رنگ ها

نمای مینیمال

نمای مینیمال یا Minimal Facade و همچنین سبک مینیمالیسم در معماری با دوری از هرگونه پیچیدگی، خواهان ایجاد حس آرامش می باشند. در واقع می توان گفت علاقه مندان به سبک مینیمالیسم، طرفدار سادگی هستند. به طوری که در نمای مینیمال فقط به قسمت اصلی نما یعنی متریال نما، نوع درب ها و پنجره ها توجه می شود و جزئیاتی مثل ستون، تاج نما، گنبدها و طاق های تزئینی و غیره در این نوع نمای ساختمانی، جایگاهی ندارند.

در نمای مینیمال به جای ترکیب متریال متفاوت با یکدیگر، از یک متریال یا نهایتا دو متریالی که با یکدیگر هارمونی دارند، استفاده می شود. به همین دلیل است که نمای مینیمال، نمای تک متریال نیز شناخته می شود. از مهمترین متریالی که در این نما می توان از آن بهره برد می توان به سنگ، سیمان سفید، بتن، چوب و شیشه اشاره نمود.

به طور کلی اگر بخواهیم ویژگی های یک نمای مینیمال را بررسی کنیم، باید اشاره ای به موارد زیر داشته باشیم:

• استفاده از خطوط صاف و افقی در نما
• استفاده از سقف های صاف و مسطح
• عدم استفاده از گنبد و طاق
• اجرای حجم های راست گوشه
• اجرای مکعب های پر یا خالی در کنار یکدیگر
• اجرای پنجره ها و بازشوهای بزرگ
• رنگ روشن نمای ساختمان به ویژه رنگ سفید

نمای نئوکلاسیک

نمای نئوکلاسیک یا Neo classical Facade ترکیبی از سبک جدید یا همان مدرن با سبک کلاسیک در نمای ساختمان است. در واقع می توان گفت هدف از طراحی نمای نئوکلاسیک، زنده نگه داشتن سبک کلاسیک به صورت مدرنیته شده و همخوان با عصر امروزی است. طراحان این نوع نمای ساختمانی، می توانند از طیف گسترده ای از مصالح ساختمانی مثل سنگ، آجر، بتن، شیشه، چوب و غیره در طراحی نمای ویلا، آپارتمان و حتی ساختمان تجاری بهره مند شوند.

در نمای نئوکلاسیک از بعضی ابزارهای به کار رفته در نمای کلاسیک مثل ستون ها استفاده می شود، با این تفاوت که در سبک نئوکلاسیک کمتر به جزئیاتی مثل طرح روی ستون ها و سرستون ها پرداخته می شود.

اگر بخواهیم مهمترین ویژگی های نمای نئوکلاسیک را بررسی کنیم، باید اشاره ای به موارد زیر داشته باشیم:

• روشن بودن رنگ نمای نئوکلاسیک
• تقارن بین المان های نمای نئوکلاسیک
• استفاده از ستون های بلند در نمای نئوکلاسیک
• استفاده از حجم های هندسی در نمای نئوکلاسیک
• اجرای سقف مسطح در نمای نئوکلاسیک
• استفاده از اِلِمان های سبک کلاسیک بدون جزئیات و با طرحی ساده
• حفظ ارزش های سبک کلاسیک در تلفیق با سبک مدرن

نمای اسلامی

نمای اسلامی یا Islamic Facade همانطور که از نامش مشخص می باشد، نمایی پایبند به اصول اسلامی است که از قرن هفتم میلادی به کشورهای اسلامی مانند ایران وارد شد.

نمای اسلامی که مشخصا بیشتر برای ساختمان های مذهبی مثل مساجد، امامزاده ها، حسینه ها، مصلی ها، موزه های مذهبی، و حتی مدارس و بعضی ساختمان ها به کار می روند، ویژگی هایی دارد که این نما را از سایر نماها متمایز می سازد. به عنوان مثال از مهمترین موضوعاتی که طراح نمای اسلامی باید آن را در نظر بگیرد، داشتن حساسیت در انتخاب نوع متریال و مصالح ساختمانی مخصوص به این نما است. در طراحی و اجرای نمای اسلامی از متریالی همچون آجر، کاشی، گچ، چوب و شیشه استفاده می شود. علاوه بر این متریال از بتن جی آر سی نیز در این نما می توان استفاده نمود.

در نهایت اگر بخواهیم مهمترین ویژگی های نمای اسلامی را مورد بررسی قرار دهیم، باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• متریال مناسب برای نمای اسلامی
• حکاکی و خوشنویسی اسلامی بر روی نمای اسلامی
• عدم طراحی نقوش حیوانی و انسانی بر روی نمای اسلامی
• گره چینی در نمای اسلامی
• کتیبه اسلیمی در نمای اسلامی

نمای ایرانی

نمای ایرانی یا Iranian Facade مشخصا شاخصه ای از معماری ایران در برهه های زمانی مختلف را در خودش جای داده است. به عنوان مثال اگر بخواهیم نگاهی به معماری ایران باستان داشته باشیم، با بناهایی مثل تخت جمشید روبه‌رو خواهیم شد که در آن از ابزارهایی مثل ستون، سرستون، کتیبه و مجسمه استفاده شده است که این ابزارها معرف سبک کلاسیک هستند. پس یکی از سبک های نمای ایرانی، نمای ایرانی کلاسیک الهام گرفته از ایران باستان است.

از دیگر سبک های نمای ایرانی می توان به نمای ایرانی اسلامی که از بدو ورود اسلام به ایران رواج پیدا کرده است، اشاره نمود. همچنین نمای ایرانی سنتی که نمایانگر ذوق و هنر، معماران و هنرمندان ایرانی است، یکی دیگر از سبک های نمای ایرانی به شمار می آید.

از مهمترین متریالی که در طراحی و ساخت نمای ایرانی به کار می رود، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• آجر
• کاشی
• سنگ
• سیمان
• بتن
• چوب
• شیشه

نمای سنتی

نمای سنتی یا Traditional Facade در ایران یکی از پرطرفدارترین سبک های نمای ساختمان است که طراحان از این نما علاوه بر ساختمان های مسکونی، در نمای بوتیک هتل ها، باغ رستوران ها و کافه ها استفاده می کنند.

یکی از دلایل محبوبیت نمای سنتی و به طور کلی معماری سنتی در ایران، ایجاد حس آرامشی است که طرح ها، متریال و رنگ های به کار رفته در نمای سنتی، به وجود می آورند. به عنوان مثال پنجره های ارسی که به صورت متوازن و متقارن در نما اجرا می شوند، به دلیل رنگ های خاص و نوع گره چینی که دارند، به یکی از محبوب ترین اِلِمان های نمای سنتی تبدیل شده اند. همچنین رنگی مثل رنگ خاکی و همچنین متریالی مثل آجر، کاشی و کاهگل معرف سبک سنتی نمای ساختمان هستند.

اگر بخواهیم به مهمترین دلایل محبوبیت نمای سنتی در ایران بپردازیم، باید اشاره ای به موارد زیر داشته باشیم:

• مطابقت با فرهنگ و هویت ملی
• هماهنگی و سازگاری با محیط زیست
• استحکام و ماندگاری

انواع نمای ساختمانی

انواع نمای ساختمانی که با توجه به سبک نمای ساختمان قابل طراحی و اجرا است را با توجه به نوع عمده متریال به کار رفته در نما، به شرح زیر می توان تقسیم بندی نمود:

• نمای سنگ
• نمای آجری
• نمای سیمان
• نمای سرامیک
• نمای کامپوزیت
• نمای کرتین وال
• نمای شیشه ای
• نمای بتنی
• نمای ترموود
• نمای چوبی
• نمای فلزی
• نمای آلومینیومی

در ادامه به معرفی هر یک از انواع نمای ساختمانی خواهیم پرداخت.

نمای سنگ

نمای سنگ در بین انواع نمای ساختمانی، از محبوبیت بالایی برخوردار است. نمای سنگ علاوه بر زیبایی، جلوه ای مجلل و باشکوه را به ساختمان می بخشد و همین موضوع باعث شده است که ارزش معامله ای ساختمان ها با نمای سنگ بالا باشد.

نمای سنگ برای هر ساختمانی، با هر نوع کاربری و با هر تعداد طبقه و همچنین با هر سبکی از نمای ساختمان، قابل اجرا می باشد.

نمای سنگ به دو روش خشک و تر یا همان ملاتی قابل اجرا می باشد، که برای اجرای آن علاوه بر سنگ به عنوان متریال اصلی و ملات مخصوص سنگ به ابزارهایی مثل چسب مخصوص سنگ کاری نما، دستگاه فرز، قلاب، مفتول و اسکوپ نیاز می باشد.

نمای آجری

نمای آجری یکی از انواع نمای ساختمانی است که برای ساختمان هایی با کاربری های متفاوت مثل ساختمان مسکونی، ساختمان اداری، ساختمان تجاری، کافه، رستوران و غیره و با هر تعداد طبقه ای قابل اجرا می باشد.

آجر به عنوان متریال اصلی نمای آجری به همراه تجهیزات دیگری همچون چسب مخصوص آجر کاری نما، ملات ماسه و سیمان، پیچ، ریل و قطعات فلزی، قابلیت اجرا به سه روش تر یا همان ملاتی، خشک و چسبی را دارد.

نحوه چیدن آجرها در نمای آجری که اصطلاحا به آن آجر چینی نیز گفته می شود، به چند روش امکان پذیر است. از محبوب ترین انواع آجر چینی در نمای آجری می توان به آجر چینی جناغی، حصیری، هشت و گیر، بادبزنی و رگه چینی اشاره نمود.

نمای سیمان

نمای سیمان در بین مهندسین معمار و افرادی که به طراحی نمای ساختمان می پردازند، به عنوان یکی از کاربردی ترین انواع نمای ساختمانی شناخته شده است. زیرا نمای سیمان علاوه بر استحکام و مقرون به صرفه بودنش، انعطاف دارد و به راحتی می توان از آن برای ساخت و اجرای ابزارهای نما، قوس نمای ساختمان و حجم های مکعبی شکل در نمای بیرونی ساختمان استفاده نمود.

انواع نمای سیمان که شامل نمای سیمان سفید، نمای سیمان شسته، نمای سیمان طرح دار، نمای سیمان ماهوتی و غیره می باشد، که برای افزایش طول عمر این نوع نما، اجرای آن باید به طور اصولی انجام گیرد. علاوه بر زیرسازی، ریسمان کشی، رابیتس کشی و بندکشی، استفاده از پوشش نانو نما در اجرای نمای سیمانی به خصوص در مناطقی که بارندگی و حتی آلودگی هوا وجود دارد، توصیه می شود.

نمای سرامیک

نمای سرامیک یکی از مدرن ترین نماها در بین انواع نمای ساختمانی می باشد که از آن می توان در سبک های مختلف نما و همچنین برای کاربری های مختلف ساختمان ها بهره برد.

اجرای نمای سرامیک به دو روش تر یا همان ملاتی و خشک امکان پذیر است که از بین این دو نوع روش اجرا، اجرای نمای سرامیک خشک ایمن تر است. در اجرای نمای سرامیک خشک علاوه بر سرامیک به عنوان متریال اصلی در نمای ساختمان، از چسب مخصوص سرامیک کاری نما، تایل سرامیکی خشک، پروفیل آهنی، ریل آلومینیومی و کلیپس آلومینیومی استفاده می شود.

در اجرای این نوع نما، انتخاب مصالح نمای ساختمانی و تجهیزات مناسب، زیر سازی سطح و نصب صحیح سرامیک، زیر نظر معمار و طراح نمای ساختمان بسیار مهم است. علاوه بر آن معمار قبل از انتخاب سرامیک نما، باید به رنگ و شفافیت سرامیک نیز توجه داشته باشد و با دقت بالایی آن را انتخاب کند. از آنجایی که نمای سرامیک بازتاب نور بالایی دارد، بهتر است از سرامیک روشن و براق استفاده نشود.

نمای کامپوزیت

نمای کامپوزیت به عنوان یک نمای آلومینیومی، یکی از پرطرفدارترین انواع نمای ساختمانی است که حتی از آن در نمای برج نیز استفاده می شود.

نمای کامپوزیت به چهار روش ریلی، ثابت، ثابت ریلی و H & L قابل اجرا می باشد که برای اجرای آن علاوه بر متریال اصلی نمای کامپوزیت، یعنی پانل آلومینیوم کامپوزیت به پروفیل آهنی، نبشی فلزی و قوطی فلزی، همچنین تجهیزات و لوازمی مانند دستگاه برش، رول بولت، تسمه، پیچ و غیره احتیاج است.

نکته ای که یک معمار باید به آن توجه داشته باشد، صاف بودن دیوار زیر نمای کامپوزیت است. در صورتی که دیوار زیرین پستی و بلندی داشته باشد، توانایی نگهداری قطعات را ندارد و همین موضوع از عمر آن می کاهد و باعث می شود که نمای کامپوزیتی دائما به تعمیر نیاز داشته باشد. علاوه بر ناهمواری دیوار زیرین پانل کامپوزیتی، اگر پانل و ورق کامپوزیت و همچنین تجهیزات، مرغوب نباشند، پس از مدتی بر اثر تغییرات جوی تخریب می شوند.

نمای کرتین وال

نمای کرتین وال یا کرتین وال که نوعی نمای شیشه ای به حساب می آید، ترکیبی از شیشه و آلومینیوم است که ساختاری خود ایستا دارد. خود ایستا بودن نمای کرتین وال به این معنا است که هیچ بار مرده ای به ساختمان وارد نمی شود و این نوع نمای شیشه ای، می تواند وزن خود را به طور کامل تحمل کند.

طراحی و اجرای این نوع نمای ساختمانی برای پروژه ها و ساختمان های مسکونی توصیه نمی شود. در واقع نمای کرتین وال برای ساختمان هایی با کاربری اداری، تجاری و بیمارستان ها طراحی می شود.

از مهمترین اجزای به کار رفته در نمای کرتین وال می توان به شیشه کرتین وال، لامل ترنسم کرتین وال، لامل مولیون کرتین وال، براکت کرتین وال، اکسپنشن کرتین وال، پرشر پلیت کرتین وال، کاور کپ کرتین وال، لاستیک عایق‌بندی کرتین وال، اسپیسر کرتین وال، کانکتور کرتین وال، دستگیره‌ کرتین وال و پروفیل کرتین وال اشاره نمود

نمای بتنی

نمای بتنی یا بتن اکسپوز جز کاربردی ترین انواع نمای ساختمانی می باشد که معماران از آن در طراحی و اجرای نمای ساختمان هایی با کاربری هایی متفاوت، بهره می برند.

اجرای نمای بتنی که مناسب برای هر منطقه ای و با هر نوع آب و هوایی است، هم به صورت درجا و هم به صورت پیش ساخته انجام می گیرد. مهمترین تفاوت در نمای بتنی درجا و نمای بتنی پیش ساخته محل اجرای این دو نوع می باشد. نمای بتنی پیش ساخته همانطور که از نامش مشخص است، به صورت قطعاتی از پیش ساخته شده در کارخانه تولید می شود و بعد برای نصب در نمای ساختمان به محل پروژه منتقل می شود، اما در نمای بتنی درجا، بتن با استفاده از قالب های مخصوص بر روی سطح مورد نظر اجرا می شود.

نمای چوبی

نمای چوبی یکی از انواع نمای ساختمانی زیبایی است که طرفداران خاص خودش را دارد. از نمای چوبی در سبک هایی مثل سبک نمای مدرن، برای ساختمان هایی با کاربری های مختلف مثل آپارتمان ها و ساختمان های مسکونی، ساختمان های اداری، ساختمان های تجاری و حتی برای کلبه ها قابل اجرا است.

اجرای نمای چوبی هم می تواند با ترموود، که به آن نمای ترموود می گویند و هم با چوب پلاست انجام شود که به آن نیز نمای چوب پلاست گفته می شود. همچنین در موارد نادری از چوب طبیعی برای اجرای نمای چوبی استفاده می شود. چرا که سازنده، برای اجرای نمای چوبی با چوب طبیعی باید هزینه بسیار زیادی را بپردازد. همچنین برای این عمل، درختان زیادی از بین می روند و این موضوع برای محیط زیست آسیب زا است.

نمای فلزی

نمای فلزی، از انواع نمای ساختمانی است که در سبک نمای مدرن و نمای مینیمال به مراتب بیشتر از انواع دیگر سبک نمای ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد. نمای فلزی یکی از انواع نمای ساختمانی است که توجه بسیاری از معماران را برای طراحی نمای ساختمان هایی با کاربری مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی به خود جلب کرده است.

از فلزات مناسب برای اجرای نمای فلزی می توان به آهن، روی، مس، کورتن و آلومینیومی اشاره نمود که در طرح های مختلفی به شرح زیر قابل اجرا هستند:

• نمای فلزی طرح دار
• نمای فلزی دکوراتیو
• نمای فلزی وایر مش
• نمای فلزی مشبک
• نمای فلزی سه بعدی
• نمای فلزی پانچ متال
• نمای فلزی استرچ متال

مصالح نمای ساختمان

مصالح نمای ساختمان علاوه بر اینکه بر زیبایی نما تاثیر می گذارند، تا حدودی می توانند معرف سبک نمای ساختمان نیز باشند. به عنوان مثال در نمای ایرانی و نمای سنتی، آجر یکی از پایه ای ترین مصالح ساختمانی می باشد. همچنین در نمای رومی و کلاسیک محبوب ترین متریال، سنگ می باشد.

نمای ساختمان حکم پوشش و محافظ یک ساختمان را دارد، که از آن در برابر تابش نور خورشید، بارندگی، باد و طوفان و به طور کلی تغییرات جوی آب و هوا، محافظت می کند. به همین دلیل مقاومت و استحکام مصالح ساختمانی که در نمای ساختمان به کار می روند، بسیار مهم است.

مصالح ساختمانی که برای هر نوع نمای ساختمانی، انتخاب می شود، علاوه بر اینکه باید زیبا و متناسب با سبک نمای ساختمان باشد، در برابر ضربه، رطوبت و آتش سوزی نیز مقاوم باشد. به عنوان مثال در مناطقی که بارندگی زیاد است و هوا مرطوب می باشد، آجر گزینه مناسبی برای نمای ساختمان نیست، زیرا آجر آب پذیری بالایی دارد و همین موضوع باعث شوره زدن و در نهایت کپک زدن آن می شود.

از پرطرفدارترین و کاربردی ترین مصالح نمای ساختمان، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• سنگ نما
• آجر نما
• سرامیک نما
• کامپوزیت نما
• سیمان نما
• کاشی نما
• شیشه نما
• چوب نما

سنگ نما

سنگ نما در بین مصالح ساختمانی که در نمای ساختمان استفاده می شوند، بسیار کاربردی است. انواع سنگ نما را می توان برای سبک های مختلف نمای ساختمان مثل نمای رومی، نمای کلاسیک و نمای مدرن به کار برد.

با وجود تنوع در سنگ های نما، سنگ تراورتن، سنگ مرمر، سنگ گرانیت، سنگ مرمریت و سنگ چینی جز محبوب ترین سنگ های نما هستند. دلیل محبوبیت این سنگ های نما، زیبایی، داشتن تنوع طرح و رنگ، استحکام، مقاومت بالا در برابر حرارت و اشعه ایکس، مقاومت بالا در برابر گرما و سرما و به طور کلی در برابر تغییرات آب و هوایی است.

از آنجایی که سنگ نما، جز گران ترین متریال برای نمای ساختمان است، نگهداری و مراقبت از آن نیز اهمیت ویژه ای دارد. از مهمترین اقدامات در راستای نگهداری و مقاومت از سنگ نما، می توان به پیچ و رولپلاک کردن سنگ های نما و همچنین شستشوی آنها اشاره نمود.

آجر نما

آجر نما از قدیمی ترین مصالح ساختمانی است که در نمای ساختمان هایی که به سبک سنتی، ایرانی، اسلامی و حتی به سبک مدرن طراحی می شوند، به کار می رود.

آجر نما از نظر متریال، بافت، شکل ظاهری و رنگ و حتی نوع چینش در نما دارای تنوع گسترده ای است که می توان لیستی از محبوب ترین انواع آجر نما را به شرح زیر داشت:

• آجر نسوز
• آجر قزاقی
• آجر شاموتی
• آجر لفتون
• آجر رستیک
• آجر کرکره ای
• آجر حصیری
• آجر لعابی
• آجر بهمنی

سرامیک نما

سرامیک نما یکی از مصالح نمای ساختمان است که در طرح ها و رنگ های مختلفی تولید می شود.

سرامیک نما، چون وزن کمی دارد، یکی از بهترین گزینه ها برای نمای رومی و نمای کلاسیک و همچنین ابزارهایی است که در این نما ها،اجرا می شوند. علاوه بر سبک وزن بودن سرامیک نما می توان به قیمت مناسب آن نیز اشاره داشت.

از مهمترین مزایا و ویژگی های سرامیک نما می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• مقاوم در برابر آتش سوزی و حرارت
• مقاوم در برابر تغییرات جوی
• مقاوم در برابر خوردگی
• نصب و نگهداری آسان
• وزن سبک

کامپوزیت نما

کامپوزیت نما که از ترکیب موادی مثل پلی استر سنگی، رزین پلی استر و فایبرگلاس تشکیل شده است، نوعی ورق آلومینیومی می باشد که به عنوان یک متریال نوین در صنعت ساختمان شناخته شده است. کامپوزیت نما به دلیل ویژگی و مزایایی که دارد، مورد استقبال بسیاری از معماران برای طراحی نمای ساختمان از جمله ساختمان هایی با نمای مدرن، پست مدرن قرار گرفته است.

از کامپوزیت نما می توان در نمای ساختمان هایی با کاربری های متفاوت مثلا آپارتمان ها و ساختمان های مسکونی، ساختمان های اداری، ساختمان های تجاری، برج ها، بیمارستان ها و سینماها استفاده نمود. ار مهمترین دلایل محبوبیت کامپوزیت نما می توان اشاره ای به موارد زیر داشت:

• عایق صوتی
• عایق حرارتی
• مقاوم در برابر آتش سوزی
• مقاوم در برابر تغییرات آب و هوایی
• تنوع در طرح و رنگ
• وزن سبک
• اجرای آسان
• قابلیت تعویض پنل کامپوزیت نما
• مقرون به صرفه

سیمان نما

سیمان نما یکی از مصالح ساختمانی مناسب برای انواع سبک نمای ساختمانی از جمله نمای کلاسیک، نمای رومی، نمای مدرن، نمای نئوکلاسیک و نمای ایرانی می باشد. سیمان سفید و سیمان شسته از محبوب ترین انواع سیمان نما هستند، که برای کاربری های مختلف مثل ویلا، آپارتمان ها، ساختمان های تجاری و اداری و غیره قابل استفاده می باشد.

اگر بخواهیم نگاهی به مهمترین ویژگی های انواع سیمان نما و دلایل محبوبیت آن بیندازیم، می توانیم اشاره ای به موارد زیر داشته باشیم:

• مقاوم در برابر تغییرات آب و هوایی
• مقاوم در برابر عوامل طبیعی
• ظاهری یکنواخت و یکپارچه
• اجرای آسان
• مقرون به صرفه بودن

کاشی نما

کاشی نما به نسبت هم گروه های خود یعنی سرامیک نما، از مقاومت کمتری به خصوص در برابر رطوبت برخوردار است به همین دلیل استفاده از آن بیشتر جنبه تزئینی دارد و از آن در نماهایی که سبک ایرانی، اسلامی و سنتی دارند، استفاده می شود.

کاشی نما در طرح ها و رنگ های متفاوت و همچنین اندازه های مختلف تولید می شود که با توجه به سبک نمای ساختمان مورد نظر، در نما اجرا می شود.

شیشه نما

شیشه نما در سه نوع کرتین وال، فریم لس و اسپایدر در نمای ساختمان اجرا می شوند. به طور کلی در صنعت ساخت و ساز، چندین نوع رایج شیشه ساختمانی مثل شیشه فلوت، شیشه سکوریت، شیشه رفلکس، شیشه مشجر، شیشه سند بلاست و شیشه هوشمند وجود دارد که از بین آنها شیشه سکوریت و شیشه رفلکس مناسب ترین و بهترین نوع شیشه نما هستند.

اگر به شیشه سکوریت ضربه شدیدی وارد شود و موجب شکستگی آن شود، به ذرات خیلی کوچک با لبه های غیر برنده تبدیل می شود. ایمنی و مقاومت بالای شیشه سکوریت در برابر ضربه دلیل محبوبیت آن به عنوان شیشه نما است.

شیشه رفلکس نیز به عنوان یکی از محبوب ترین انواع شیشه نما است که عملکرد آن بر اساس بازتاب نور است. این نوع شیشه در روز همچون آینه عمل می کند و در شب عملکردی مشابه شیشه معمولی دارد.

چوب نما

چوب نما جز متریال محبوب در ساختمان سازی است که استفاده از آن در ساخت و ساز قدمتی طولانی دارد. در گذشته به نسبت امروز از انواع چوب طبیعی مثل صنوبر، چنار و بلوط برای نمای ساختمان استفاده می شد. اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی علاوه بر انواع چوب طبیعی، می توان از چوب پلاست و ترموود نیز در دو بخش مهم ساختمان سازی، یعنی نمای ساختمان و همچنین در دکوراسیون داخلی ساختمان استفاده نمود.

از مهمترین دلایلی که چوب پلاست و ترموود را تبدیل به محبوب ترین چوب نما در صنعت ساختمان کرده است، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد حس آرامش
• سازگار با محیط زیست
• مقاوم در برابر حرارت
• مقاوم در برابر نفوذ حشرات
• عایق صوتی
• وزن سبک
• مقرون به صرفه

طرح نمای ساختمان

طرح نمای ساختمان با توجه به نوع کاربری ساختمان و همچنین سبک انتخابی برای نما، می تواند متفاوت طراحی و اجرا شود. به عنوان مثال طرح نمای گره چینی یکی از طرح های محبوبی است که برای اماکن مذهبی و نمای اسلامی مورد استفاده قرار می گیرد.

طرح نمای ساختمان در واقع نشان هنر و خلاقیت طراح و معمار است که از بین انواع طرح هایی که معماران به نام طراحی کرده اند، بعضی بسیار پرطرفدار و محبوب شده اند و در نمای بسیاری از ساختمان ها به چشم می آیند.

اگر بخواهیم انواع طرح نمای ساختمان را معرفی کنیم، باید اشاره ای به موارد زیر داشته باشیم:

• نمای مشبک
• نمای لانه زنبوری
• نمای هلالی
• نمای بادبزنی
• نمای جناغی
• نمای آبشاری
• نمای گره چینی
• نمای حصیری
• نمای هشت و گیر
• نمای هشت و گیر دوبل

رنگ نمای ساختمان

رنگ نمای ساختمان به عنوان آخرین لایه که نقش تزئینی در نمای ساختمان را دارد، باید به صورت اصولی، متناسب با ابزارها و متریال به کار رفته در نمای ساختمان اجرا شود.

از رنگ های وینیل، اکریلیک، سیلیکونی، پلی سلیکنی و همچنین رنگ نمای ساختمان بر پایه سیمان می توان به عنوان رنگ نمای ساختمان یاد کرد.

کیفیت رنگی که برای نمای ساختمان به کار می رود، بسیار مهم است، زیرا همانطور که گفته شد رنگ نمای ساختمان به عنوان آخرین لایه بر روی نما اجرا می شود و مستقیما با محیط در ارتباط است.

اگر کیفیت رنگ نمای ساختمان قابل قبول نباشد، گرد و غبار را به راحتی به خود جذب می کند و جلوه ای زشت را برای نمای ساختمان ایجاد می کند. همچنین در صورتی که رنگ نمای ساختمان ضد آب نباشد، در مقابل بارندگی مقاومتی ندارد و به راحتی رطوبت به ساختمان نشت می کند و نمای ساختمان پوسته پوسته می شود.

نورپردازی نمای ساختمان

نورپردازی نمای ساختمان، یکی از اقداماتی است که با استفاده از تجهیزات نورپردازی نمای ساختمان، به نمای بیرونی ساختمان جلوه ای خاص می دهد.

نورپردازی نما برای سبک های مختلف نما، مثلا نورپردازی نمای ساختمان کلاسیک و رومی با نورپردازی نمای ساختمان مدرن متفاوت خواهد بود.

در واقع می توان گفت علاوه بر زیبایی و روشنایی ساختمان و محیط، یکی دیگر از اهداف نورپردازی نمای ساختمان کلاسیک و رومی، به نمایش گذاشتن جزئیات و ابزارها و همچنین ایجاد حس ابهت و اقتدار است.

نورپردازی خطی نما، نورپردازی نقطه ای نما، نورپردازی منطقه ای نما، نورپردازی مخفی نما، نورپردازی پس زمینه ای نما، نورپردازی یکنواخت و نورپردازی سخت از متداول ترین روش های نورپردازی نمای ساختمان هستند که در سبک های مختلف نما، به وسیله تجهیزات و ابزار نورپردازی نمای ساختمان، اجرا می شوند.

از مهمترین تجهیزات و ابزار نورپردازی نمای ساختمان می توان اشاره ای به موارد زیر داشت:

• جت لایت نما
• وال واشر نمای ساختمان
• ال ای دی نمای ساختمان
• ریسه نمای ساختمان
• لامپ هالوژن نمای ساختمان
• چراغ دکوراتیو نمای ساختمان
• پروژکتور نمای ساختمان

تجهیزات و ابزار نمای ساختمان

تجهیزات و ابزار نمای ساختمان در اجرای نما و همچنین در تعمیر و نگهداری از نمای ساختمان نقش مهمی دارند. از مهمترین تجهیزات و ابزارهای نمای ساختمان می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• فلاشینگ نما ساختمان
• پیچ و رولپلاک نما
• آردواز نمای ساختمان
• اسکوپ نما ساختمان

فلاشینگ نما ساختمان

فلاشینگ نما ساختمان، یکی از تجهیزات و ابزارهای نمای ساختمان می باشد. فلاشینگ نما ساختمان، یک نوع ورق است که می تواند از جنس گالوانیزه، پلاستیک، آلومینیوم، کامپوزیت، استیل ضد زنگ، سرب، مس و روی ساخته شده باشد.

از این نوع ورق، به عنوان نوعی پوشش و محافظ برای درزها و لبه های ساندویچ پانل سقفی، ساندویچ پانل دیواری، ایوان و ، پشت بام، شیروانی و پنجره در برابر نفوذ گرد و غبار و همچنین آب ناشی از بارندگی استفاده می شود.

فلاشینگ در نمای ساختمان، نگهبان بخش های مختلف نمای ساختمان می باشد که چندین مدل کاربردی به شرح زیر دارد:

• فلاشینگ U استارتر
• فلاشینگ U آبچکان
• فلاشینگ نبشی
• فلاشینگ سه پله
• فلاشینگ تاج
• فلاشینگ شادولاین
• فلاشینگ زیر تاج
• فلاشینگ صاف
• فلاشینگ زاویه دار کنج
• فلاشینگ آبرو

پیچ و رولپلاک نما

پیچ و رولپلاک نما جز مهمترین تجهیزات و ابزارهای نمای ساختمان، به ویژه نمای سنگی می باشد. از پیچ و رولپلاک نما به همراه پیچ بند، چکش و دریل به منظور جلوگیری از شل شدن سنگ نمای ساختمان استفاده می شود.

عملیات پیچ و رولپلاک کردن نما که یکی از اقدامات در جهت تعمیر و نگهداری از نمای ساختمان است، به چند روش مرسوم است که با توجه به نوع سنگ نما، تعداد طبقات و هزینه ای که کارفرما در نظر دارد، یکی از انواع روش های عملیات پیچ و رولپلاک نما پیشنهاد می شود. از انواع روش پیچ و رولپلاک نمودن نمای ساختمان، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• پیچ و رولپلاک نمای ساختمان با طناب
• پیچ و رولپلاک نمای ساختمان با کلایمر
• پیچ و رولپلاک نمای ساختمان با داربست
• پیچ و رولپلاک نمای ساختمان با بالابر هیدرولیک
• پیچ و رولپلاک نمای ساختمان با جرثقیل

آردواز نمای ساختمان

آردواز نمای ساختمان یکی از ابزارها و تجهیزات نمای ساختمان است که در دو نوع مختلف از جنس فلز و سیمان تولید می شود. آردواز سیمانی ورقی است از جنس سیمان فشرده، الیاف مصنوعی و الیاف معدنی و آردواز فلزی نیز، عموما از ورق گالوانیزه گرم تولید می شود که ظاهری پله ای شکل دارد.

از آردواز نمای ساختمان، به عنوان محافظ برای نمای ساختمان به ویژه سقف استفاده می شود. آردواز نمای ساختمان در واقع به عنوان محافظ از سقف و پشت بام ساختمان در برابر برف و باران، تگرگ و طوفان، تابش مستقیم خورشید و به طور کلی تغییرات دما و آب و هوا، عمل می کند.

از آردواز نمای ساختمان علاوه بر بخش های مختلف نمای ساختمان مثل سقف و سردر نما می توان در ساخت آلاچیق نیز استفاده نمود.

اسکوپ نما ساختمان

اسکوپ نما ساختمان، قطعه ای فلزی با پوشش گالوانیزه است که یکی از تجهیزات و ابزارهای مهم برای تعمیر و نگهداری نمای ساختمان می باشد. اسکوپ نما ساختمان، به منظور جلوگیری از سقوط متریال و مصالح نمای ساختمانی مثل سنگ، آجر و سرامیک استفاده می شود.

عملیات اسکوپ نما، این قطعه فلزی، برای محکم نگه داشتن و تثبیت سنگ نما، آجر نما و سرامیک نما به روش های زیر قابل اجرا می باشد:

• اسکوپ نما ساختمان به روش دندان موشی
• اسکوپ نما ساختمان به روش پروانه ای
• اسکوپ نما ساختمان به روش Z
• اسکوپ نما ساختمان به روش لقمه گذاری
• اسکوپ نما ساختمان به روش دو پایه
• اسکوپ نما ساختمان به روش سه پایه
• اسکوپ نما ساختمان به روش کششی
• اسکوپ نما ساختمان با سیم مفتول
• اسکوپ نما ساختمان با پیچ و رولپلاک

اجرای نمای ساختمان

اجرای نمای ساختمان یکی از مراحل نهایی در ساختمان سازی است که بعد از سفت کاری ساختمان، انجام می شود.

از مهمترین مسائلی که معمار ساختمان، در اجرای نمای ساختمان باید به آنها توجه داشته باشد، تمیزی کار و مقاومت نمای ساختمان می باشد. منظور از تمیزی کار، این است که زیرسازی نمای ساختمان در دید نباشد. همچنین منظور از مقاومت نمای ساختمان، انتخاب بهترین متریال و مصالح ساختمانی و اجرای اصولی آنها برای نمای ساختمان است.

به طور کلی اجرای نمای ساختمان به سه روش زیر انجام می شود:

• اجرای نمای ساختمان به روش خشک
• اجرای نمای ساختمان به روش ملاتی
• اجرای نمای ساختمان با استفاده از چسب

هر یک از روش های اجرای نمای ساختمان مزایا و معایبی دارند، اما معمار و مجری نمای ساختمان باید بسته به شرایط موجود بهترین روش برای اجرای نما را انتخاب کند.

به عنوان مثال سرعت اجرای نمای ساختمان به روش خشک، به مراتب بالاتر از اجرا به روش ملاتی است. اما هزینه اجرای نمای ساختمان به روش ملاتی کمتر از سایر روش ها می باشد.

تعمیر و نگهداری نمای ساختمان

تعمیر و نگهداری نمای ساختمان به اندازه انتخاب مصالح برای نما و همچنین اجرای آن مهم است. بعد از گذشت مدت زمانی از ساخت یک ساختمان، با توجه به میزان آلودگی هوای منطقه ای که ساختمان در آن بنا شده است، شستشوی نما و همچنین رنگ آمیزی نما به نگهداری نمای ساختمان کمک می کند. علاوه بر آن ممکن است به مرور زمان مصالح ساختمانی مثل سنگ و آجر شوره بزنند و یا ترک بخورند، که تحت این شرایط باید رفع شوره نما و همچنین ترمیم ترک نما صورت گیرد. در ادامه به بررسی هر یک از موارد ذکر شده خواهیم پرداخت.

شستشوی نما

شستشوی نما یا Washing the facade یکی از مهمترین اقدامات در راستای نگهداری از نمای ساختمان است که به روش های مختلفی اجرا می شود. علاوه بر شستشوی نما با تی های تلسکوپی که بیشتر مناسب شستشوی شیشه های نما هستند، می توان از روش شستشوی نما با راپل و همچنین روش شستشوی نما با کلایمر و روش های شستشوی نما با داربست و بدون داربست نیز بهره برد.

شستشوی نما به هر روشی که انجام شود، مشخصا در تمیزی و زیبایی نمای ساختمان تاثیر گذار است. سطح و نمای ساختمان ها، به ویژه ساختمان هایی که در مناطق شلوغ با آب و هوای آلوده بنا شده اند، به مرور زمان کثیف می شوند، که هم ظاهر ساختمان و هم ظاهر آن منطقه را بر هم می ریزد.

همچنین آلودگی هایی که بر اثر باران های اسیدی بر روی نمای ساختمان ایجاد می شوند، در صورتی که به موقع شسته نشوند، مصالح ساختمانی مصرف شده در نما را از بین می برند. به همین دلیل است که برای نگهداری از ساختمان نماشویی توصیه می شود.

رنگ آمیزی نمای ساختمان

رنگ آمیزی نمای ساختمان یکی از اقداماتی است که در راستای تعمیر و نگهداری از نمای ساختمان انجام می شود. بعضی از مصالح نمای ساختمانی مثل سیمان، به مرور زمان تغییر رنگ می دهند و یا کثیف می شوند که فقط با نماشویی نمی توان رنگ نما را به حالت اولیه و طبیعی خود برگرداند، به همین دلیل رنگ آمیزی نمای ساختمان توصیه می شود.

رنگ آمیزی نمای ساختمان به هدف تمیز شدن نمای ساختمان، تنوع و تغییر چهره نمای ساختمان با روش های مختلفی همچون رنگ آمیزی نما با داربست و رنگ آمیزی نما با طناب صورت می گیرد.

رنگ آمیزی نمای ساختمان برای داشتن طول عمر بیشتر، باید دارای ویژگی های زیر باشد:

• ضدآب
• قابل شستشو
• مقاوم در برابر باران های اسیدی
• مقاوم در برابر تابش نور خورشید و اشعه UV
• مقاوم در برابر رشد قارچ و باکتری
• دارای الاستیسیته و کشسانی بالا
• غیر قابل اشتعال

پوشش نانو نما

پوشش نانو نما یک لایه بسیار نازک و نامرئی است که به عنوان یک عایق برای نمای ساختمان در برابر بارندگی و دیگر عوامل مخرب همچون رطوبت، دوده و گرد و غبار می باشد. پوشش نانو نما بر روی انواع مصالح نمای ساختمانی به عنوان مثال سنگ نما، آجر نما، سیمان نما و غیره به منظور نگهداری و افزایش طول عمر نما قابل اجرا است.

اگر بخواهیم به بررسی ویژگی های پوشش نانو نما بپردازیم، باید اشاره ای به موارد زیر داشته باشیم:

• حفظ ظاهر متریال اصلی نمای ساختمان
• ثبات رنگ نما
• جلوگیری از شوره زدن نمای ساختمان
• عایق رطوبت
• عایق حرارت
• مقاوم در برابر تابش نور خورشید و اشعه UV
• مقاوم در برابر مواد شیمیایی
• اجرای آسان

آب بندی نما

آب بندی نما در ساختمان سازی کمک بزرگی به نگهداری از نمای ساختمان می کند. به همان اندازه که آب بندی نما سنگی، سیمانی و آجری مهم است، آب بندی نما شیشه و کامپوزیت نیز مهم است. آب بندی نما در واقع به منظور جلوگیری از ورود آب و رطوبت به ترک ها و درزهای نمای ساختمان انجام می شود.

از دلایل اهمیت آب بندی نمای ساختمان می توان اشاره ای به موارد زیر داشت:

• کاهش میزان نفوذ رطوبت به نمای ساختمان
• جلوگیری از شوره نما
• کنترل گرمایش، سرمایش و جلوگیری از اتلاف انرژی
• جلوگیری از سقوط مصالح نمای ساختمان

رفع شوره نما

رفع شوره نما به ویژه در نمای آجری، نمای سیمانی و بتنی یکی از معضلاتی است که ساکنین ساختمان ها با آن مواجه می شوند. و دانستن روش های رفع شوره نما و اجرای آنها در نگهداری از نمای ساختمان نقش مهمی دارد.

در ادامه لیستی از مهمترین روش های رفع شوره نما را به شرح زیر خواهیم داشت:

• پوشش نانو نما
• شستشوی نما با فشار آب
• برس زنی خشک
• ماسه پاشی
• استفاده از جوهرنمک یا هر نوع ماده اسیدی دیگر
• استفاده از محلول آب و کلر

ترمیم ترک نما

ترمیم ترک نما یکی از اقداماتی است که در صورت ترک خوردن و ایجاد شکاف در نما به منظور تعمیر نمای ساختمان از آن استفاده می شود.

نمای سیمانی و نمای سنگی بیشترین آسیب پذیری را در برابر ترک خوردن دارند. از مهمترین دلایل ایجاد ترک نما در نمای سیمانی و سنگی می توان به مرغوب نبودن مصالح ساختمانی، متناسب نبودن میزان ماسه به سیمان در ملات هنگام سیمان کاری و سنگ کاری نما، نشست ساختمان و نفوذ آب به نما باشد.

از موثرترین روش های درزگیری و ترمیم ترک نمای ساختمان، می توان به ترکیب پودر سنگ و سیمان سفید با چسب بتن اشاره نمود.

کلام آخر

نمای ساختمان را از دو منظر نمای داخلی ساختمان و نمای بیرونی ساختمان می توان مورد بررسی قرار داد. اما به طور عمومی وقتی صحبت از نمای ساختمان می شود، منظور همان نمای بیرونی ساختمان است.

نمای ساختمان با مصالح ساختمانی مختلفی از جمله سنگ، سیمان، سرامیک، آجر، کاشی، کامپوزیت، شیشه و چوب برای ساختمان هایی با کاربری های متفاوت قابل اجرا است.

نمای آپارتمان، نمای ویلا، نمای برج، نمای ساختمان اداری و نمای ساختمان تجاری که هر یک معرف کاربری ساختمان هستند، می توانند به سبک های مختلفی طراحی و اجرا شوند. همان طور که در این مقاله ذکر شده است، نمای رومی، نمای کلاسیک، نمای مدرن، نمای پست مدرن، نمای مینیمال، نمای نئوکلاسیک، نمای ایرانی، نمای سنتی و نمای اسلامی از محبوب ترین سبک های نمای ساختمانی هستند.

علاوه بر اجرای نمای ساختمانی، تعمیر و نگهداری نمای ساختمان به وسیله تجهیزات نمای ساختمان بسیار مهم می باشد که در این مقاله به طور کامل به هر یک از موارد ذکر شده، اشاره کردیم.

سوالات متداول نمای ساختمان